به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، هفدهم خردادماه سال ۱۳۶۴، روز تحقق عملیات ظفر ۱ است که زمینه ساز و راهگشای عملیات بزرگ والفجر ۸ بود. این عملیات در تداوم عملیات‌های شناسایی و تدارکاتی- تاکتیکی: «قدس» و «عاشورا» که توسط سپاه صورت گرفت، با طراحی و اجرای دلیرمردان ارتشی به توفیقاتی در شناسایی راهکارهای دشمن و شناخت موقعیت منطقه عملیاتی و ضربه به سازمان رزم دشمن دست یافت.
زمینه‌های طرح عملیات
بهار سال ۱۳۶۴ در سایه ناکامی‌ها در عملیات بدر آغاز شد و همزمان موشک‌باران شهرهای ما نیز ادامه داشت. دشمن از اواخر زمستان ۱۳۶۳ حملات موشکی و هوایی به مناطقی مسکونی ما را آغاز کرده بود و چنین به نظر می‌رسید که هیچ خط قرمزی در ریختن بمب روی مردم عادی و غیرنظامی ندارد.
جنگ شهرها ابعادی وسیع به خود گرفته بود و دشمن، بی‌امان به مناطق مسکونی و از جمله پایتخت، حمله هوایی می‌کرد و هربار تعدادی از مردم بی دفاع پشت جبهه، مظلومانه قربانی این تهاجم بی‌رحمانه دشمن می‌شدند.
موشک، جواب موشک!
این حملات بعثی‌ها ادامه یافت تا اینکه ایران نیز به تلافی این جنایات و در پاسخ به شعار مردم: «موشک جواب موشک»، چند موشک اسکاد زمین به زمین تهیه و با چند ضربه متقابل، که تعدادی از آن‌ها به بغداد و کرکوک رسید، دشمن را سر جای خود نشاند.
توانایی ما در پاسخ به حملات موشکی، به‌عنوان عامل بازدارنده عمل کرد و شرارت دشمن در حمله به مناطق مسکونی ما متوقف شد. اما فرماندهان و تصمیم‌گیران جنگ درباره عملیات بعدی و اینکه این عملیات کجا و چگونه انجام شود به اجماع نرسیده بودند.
نیاز به یک عملیات موفق و راهگشا
تقریباً همه فرماندهان در ضرورت اجرای عملیاتی تازه و وارد کردن ضربه‌ای سنگین به دشمن هم‌نظر بودند، اما درباره چگونگی زدن این ضربه، هنوز به توافق و جمع‌بندی نهایی نمی‌رسیدند. مرحوم هاشمی رفسنجانی در جایی ضمن اشاره به این اختلاف‌نظرها می‌نویسد: «در شرایطی که روزانه مردم ما شاهد شرارت‌های عراق در شهرها هستند، نیاز به یک عملیات موفق در جبهه‌ها زیاد است و تأخیرها مشکل‌زاست.»
عملیات «رُکودشکن»!
بسیاری از پژوهشگران حوزه دفاع مقدس درباره این مقطع از جنگ تحمیلی از واژه «رُکود» در جبهه‌ها استفاده می‌کنند، چه آنکه از عملیات بدر در اسفند ۱۳۶۳ تا عملیات «قادر» در اواخر تیرماه ۱۳۶۴ درگیری بزرگی با دشمن صورت گرفت.
اما چند عملیات کوچک در این دوره نه‌چندان طولانی و زیر سایه شرایط فوق‌الذکر، انجام شد که یکی از آن‌ها عملیات ظفر ۱ در جزیره مینو بود. عملیات را نیروهای ارتش، روز هفدهم خرداد ۱۳۶۴ اجرا کردند و در نقشه‌ای سنجیده به بخشی از بقایای سنگرهای دشمن در خوزستان حمله بردند.
بعثی‌ها هنوز این ناحیه از اروندرود را در اشغال خودشان داشتند و با نصب برخی تجهیزات پیشرفته، از آنجا برای رصد تحرکات ما بهره می‌بردند. حضورشان در آن منطقه از خاک کشور ما هم از نظر نظامی برای ایران مشکلاتی ایجاد می‌کرد و هم از نظر حیثیتی آزاردهنده و غیر قابل تحمل بود.
اهداف عملیات
اهداف این عملیاتها: «قدس»، «عاشورا» و سپس «ظفر ۱»: آزادسازی مناطقی از خاک میهن اسلامی، ایجاد تحرک در جبهه‌ها، قرار دادن دشمن در حالت یأس، مختل کردن اطلاعات ماهواره‌های اطلاعاتی، فریب و گمراه کردن نیروهای دشمن و پراکندن یگان‌های آنان، جلوگیری از تمرکز دشمن در نقاط حساس، شناسایی مناطق عملیاتی و نشان دادن عزم راسخ رزمندگان در تعقیب جنگ و مجازات متجاوز بود.
آغاز عملیات
در این راستا بود که عملیات ایذایی «ظفر ۱» در شامگاه هفدهم خرداد ۱۳۶۴ در منطقه عملیاتی جزیره مینو، توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران و با هدف انهدام بخشی از نیروهای دشمن به اجرا درآمد. این عملیات تا اواسط روز هجدهم ادامه داشت.
نیروهای خودی، هم در پیشروی موفق بودند و هم در ضربه‌زدن به قوای دشمن، کاملا طبق نقشه و دقیق عمل کردند. بعثی‌ها بر آن منطقه مسلط بودند و کوچک‌ترین حرکات ما را زیر نظر داشتند، اما ضربه ظفر ۱ آن ها را به‌شدت غافلگیر کرد. خط دفاعی دشمن را شکست، و تلفات و خسارات بسیاری را به متجاوزان بعثی تحمیل کرد.
هرچند بسیاری از گفتنی‌ها درباره این نبرد کوچک میان حوادث نیمه نخست سال ۱۳۶۴ناگفته مانده است، اما همین‌قدر می‌شود گفت که سپاهیان اسلام در این عملیات به اهدافی که برای‌شان تعیین‌شده بود رسیدند و نقشه عملیات را با موفقیت به اجرا گذاشتند.
عملیات ظفر ۱ در فهرست عملیات‌های ایذایی ایران در سال‌های دفاع مقدس دسته‌بندی می‌شود، زیرا هدف، تنها وارد کردن انهدام به توان رزمی دشمن در محور جنوب و جبهه اروندرود، ضربه به دشمن و نابودی بخشی از تجهیزات و شماری از سنگرهایش بود. از این‌رو نیروهای ما بعد از دستیابی به اهداف‌شان، طبق نقشه از پیش تعیین شده، عقب نشستند و از تشدید درگیری با آنان اجتناب کردند.
نظر شما