به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، هفتم تیرماه سال ۱۳۶۴ روز پایان عملیات «قدس ۲» است که در راستای برنامه ریزی بلندمدت عملیات بزرگ «والفجر ۸ » و در ادامه اهداف عملیات «قدس ۱» با هدف سلب احساس آرامش، امنیت و استقرار و انسجام توان رزمی دشمن و کشاندن مزدوران متجاوز بعثی به وضعیت تدافعی- انفعالی و خنثی کردن پاتک نیروهای عراقی در منطقه «البیضه» انجام گرفت که طی آن رزمندگان غرورآفرین و حماسه سازمان، به ایجاد تلفات و خساراتی در جبهه دشمن و آزادسازی ۱۵ کیلومتر از منطقه شمالی هورالهویزه توفیق یافتند.

جلوگیری از وقفه در روند جنگ

یکی از عمده‌ترین اهداف این عملیات محدود، جلوگیری از وقفه و سکون و رکود در کار جنگ، در فاصله خلاء بوجودآمده بین عملیات «بدر» در اسفند ۱۳۶۳ و آمادگی برای عملیات بزرگ و سرنوشت ساز «والفجر ۸» در بهمن ۶۴ و گرفتن آرامش و احساس ثبات و امنیت در جبهه دشمن متجاوز بود. در این راستا، سلسله عملیات‌های محدود «قدس» در منطقه عملیاتی «هورالهویزه» با عملیات «قدس ۱» در خرداد این سال برای فشار به دشمن اجرا شدند.

شرایط و زمینه‌های طرح و وقوع عملیات

بعد از اجرای عملیات قدس ۱ در ۲۴ خرداد سال ۱۳۶۴ اوضاع منطقه عملیاتی به‌گونه‌ای بود که ضرورت اجرای یک عملیات دیگر برای تحکیم و تثبیت موقعیت و خط پدافندی نیروهای خودی و آسیب‌پذیر کردن ارتش عراق، احساس می‌شد. پس از اجرای این عملیات، ارتش عراق در این منطقه چند بار پاتک کرد و چون هر بار ضربه سختی خورد، موضع پدافندی به خود گرفت و پس از شناسایی و درک وضعیت خود در منطقه، به ایجاد استحکامات و تقویت منطقه اقدام کرد. در چنین شرایطی، عملیات قدس ۲ با هدف تکمیل اهداف عملیات قدس یک طراحی و اجرا شد.

با توجه به تلاش نیروهای عراقی برای تأمین نقاط آسیب‌پذیر خود به‌ویژه در محور البیضه، لشکر ۲۵ کربلا از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که عملیات قدس ۱ را در این منطقه اجرا کرد و مأموریت پدافند منطقه را به عهده داشت، عملیات دیگری با هدف جلوگیری از تک احتمالی دشمن و رفع نقاط ضعف خود در این منطقه و همچنین آسیب‌پذیری دشمن طرح‌ریزی کرد.

وقایع‌نگاری عملیات

عملیات قدس ۲ با رمز «یا محمد رسول الله» در ساعت ۲ بامداد روز چهارم تیر سال ۱۳۶۴ آغاز شد و رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا به سمت مواضع عراقی‌ها حرکت کردند. در ساعات اولیه، غواصان پیشرو لشکر از آبراه اصلی عبور کردند. هدف آنها این بود که به محض رسیدن نیروهای احتیاط به موقعیت، به‌طرف دشمن، تیراندازی و به باز کردن آبراه کمک کنند، اما به دلیل روشن شدن هوا، فرصت لازم برای پیشروی و الحاق با جناح راست به‌دست نیامد. از طرفی، محور راست نیز تقریباً متکی به محور چپ بود. بنابراین به نیروها دستور عقب‌نشینی داده شد.

پس از آن بلافاصله نیروها سازماندهی و توجیه شدند و در ساعت ۱۹ همین روز، به سمت مواضع پیش‌بینی‌شده حرکت کردند. قرار بود رأس ساعت ۲۱ درگیری شروع شود، اما یک قایق عراقی مجهز به تیربار و آرپی‌جی، راهکار محور راست را مسدود کرد و موجب شد عملیات در ساعت ۲۴ آغاز شود.

به محض شروع درگیری در محور سمت راست، قایق عراقی‌ها و کمین اول و در محور سمت چپ، پایگاه اول و سوم سقوط کردند. نیروهای پایگاه دوم عراق نیز بلافاصله با فشار رزمندگان حاضر در محور چپ تسلیم و یا کشته شدند. در ادامه عملیات، رزمندگان محور راست و محور چپ با تلاش بیشتر دو پایگاه دیگر عراق را ساقط کردند و پس از الحاق، در دو آبراه مقابل به پیشروی ادامه دادند. براساس اطلاعات به‌دست‌آمده از اسیران، روی مواضع عراق اجرای آتش شد که تعدادی از عراقی‌ها کشته یا زخمی شدند. عملیات الحاق و استقرار در آبراه‌ها و تأمین و امنیت منطقه، تا ساعت ۱:۳۰ هفتم تیر پایان یافت. در این عملیات، یک تن از نیروهای خودی شهید و تعدادی مجروح شدند.

مرحله نهایی عملیات: بیرون راندن دشمن و استقرار در آبراه «البیضه»

رزمندگان لشکر ۲۵ کربلا که در انتهای برکه مختار و منتهی‌الیه سمت چپ آن تا چهارراه دژبانی و در محور نهروان مستقر بودند، به دشمن نزدیک شدند و با آتش سنگین آنها را به خود مشغول کردند. به محض درگیری، تعداد زیادی نورافکن روشن شد و تیربارهای دشمن شروع به فعالیت کردند. عراقی‌ها با انواع سلاح‌ها منطقه را زیر آتش گرفتند، به‌گونه‌ای که در ساعت ۱:۴۵ بامداد آتش آن‌چنان شدید بود که تمام ترددها در آبراه‌ها، به‌خصوص تردد در آبراه «معارج مشروع» قطع شد.

در ادامه اجرای آتش، ارتش عراق اولین پاتک خود را در ساعت ۴:۳۰ صبح از دو طرف آبراه شروع کرد که به‌سرعت خنثی و سرکوب شد. پاتک‌های دیگر عراقی‌ها نیز نافرجام ماند. رزمندگان پس از آن، بار دیگر در آبراه‌ها پیشروی و مناطق دیگری را تصرف کردند و در نزدیک‌ترین محل به دشمن در آبراه البیضه مستقر شدند.

نتایج عملیات

در مجموع، در عملیات قدس ۲، پانزده کیلومتر مربع از شمال هورالهویزه آزاد شد و رزمندگان کفرستیز اسلام موفق شدند ضمن انهدام بخشی از نیروهای تیپ ۶۸ کماندویی ارتش عراق و دفع پاتک آن‌ها، با پاکسازی و الحاق، موقعیت خود را در مناطق تصرف‌شده تثبیت کنند. در این عملیات محدود، ده تن از رزمندگان ایران شهید و ۶۵ تن مجروح شدند. از نیروهای عراقی نیز چهل تن کشته و یازده تن به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند.