به گزارش حیات به نقل از ایرنا، آمریکا و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) طی سال های اخیر می کوشند سامانه دفاع موشکی مد نظر خود را در کشورهای حوزه آسیای مرکزی، قفقاز و اروپای شرقی مستقر کنند.این در حالی است که روسیه آشکارا با استقرار این سامانه در محیط پیرامونی و حوزه استراتژیک خود مخالف است و تحقق یافتن چنین طرحی را مخالف با امنیت ملی خود قلمداد می کند و مسوولان روسی بارها در اظهاراتشان اعلام کرده اند که سپر دفاع موشکی ناتو عملا تهدیدی برای مسکو و کل منطقه محسوب می شود.در همین رابطه سال گذشته روسیه در مذاکراتش با آمریکا خواستار ارایه تضمین های لازم الاجرای حقوقی از غرب در خصوص احداث سامانه دفاع موشکی ناتو در نزدیکی مرزهای مسکو شد؛ اما واشنگتن از ارایه چنین تضمین هایی سر باز زد.متقابلا مسکو با روی کار آمدن مجدد ˈولادیمیر پوتینˈ در مقام ریاست جمهوری این کشور، تلاش های گسترده ای را برای تقویت نیروی دفاعی و موشکی خود آغاز کرده است.روز دوشنبه شنبه بیست و هفتم آذر ماه جاری، وزارت دفاع روسیه از ساخت موشک های جدید قاره پیما و غیر قابل رهگیر خبر داد. طبق اعلام وزارت دفاع روسیه، ژنرال ˈسرگئی کاراکایفˈ فرمانده نیروی های راهبردی روسیه، روز دوشنبه در جمع خبرنگاران گفته است موشک های قاره پیمای جدید روسی طراحی شده اند و با توجه به توانمندی های بسیار بالا می توانند از هر گونه سامانه پدافند موشکی عبور کنند.به گفته وی این موشک ها توانمندی نیروی موشکی ضربتی روسیه را تقویت خواهند کرد.نیروهای راهبردی روسیه هم اکنون به 6نوع مجموعه موشکی متعلق به نسل چهارم و پنجم مجهز هستند.در زمان حاضر، روسیه مجهز به موشک های قاره پیما از نوع ˈپروتون-امˈ است که دارای حدود 9 هزار کیلومتر برد موثر و مجهز به کلاهک های تقسیم شونده است که رهگیری آن را برای مجموعه های پدافند موشکی دشوار می سازد.فعالیت مسکو برای تقویت بخش دفاع موشکی خود در بخش های نظامی و استراتژیک نیز به چشم می خورد. روسیه با اتخاذ ˈاستراتژی تقویت نظامیˈ به ویژه با همت ولادیمیر پوتین به تقویت بخش های نظامی و تسلیحاتی خود نیز مشغول است.به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران مسایل سیاسی و استراتژیک، بالا رفتن حساسیت مسکو برای تقویت توان دفاعی خود از هر نوع به موجب احساس خطر این کشور از طرح سامانه دفاع موشکی ناتو است.در شرایطی که مخالفت های مسکو با طرح سپر دفاع موشکی ناتو هیچ تاثیری بر اقدامات خزنده غرب و ناتو در مناطق پیرامونی روسیه نداشته است و تلاش پیگیر غرب برای مستقر نمودن سپر دفاع موشکی همچنان تداوم دارد، مسکو نیز به رویکردی تازه برای تقویت توان دفاع موشکی در مقابل تهدیدات احتمالی از سوی غرب روی آورده است.ساخت موشک های قاره پیمای غیر قابل رهگیر از سوی روسیه خبری است که بیانگر رویکرد دفاعی و تقابلی روسیه در برابر فعالیت های مداخله گرانه غرب و ناتو در مناطقی است که به طور سنتی حوزه نفوذ این کشور محسوب می شود.به نظر می رسد مسکو با تقویت توان موشکی خود می خواهد این پیام را به کشورهای غربی و ناتو برساند که روسیه توان مقابله با هرنوع تهدیدی از جانب آمریکا و ناتو را دارد و روز به روز بر این توان خواهد افزود.در این رابطه می توان اظهار کرد با وجود گذشت بیش از سه دهه از پایان جنگ سرد میان آمریکا و روسیه، وضعیت موجود حاکی از وجود فضایی رقابتی میان دو کشور است؛ فضایی که مشخصا آمیخته با تقابل و تهدید است.این مسئله نمود بارزی در اظهارات روزهای اخیر مقام های مسکو دارد.ˈدمیتری راگوزینˈ معاون نخست وزیر روسیه در امور دفاعی و نماینده سابق روسیه در ناتو، روز یکشنبه بیست و ششم آذر ماه جاری نسبت به استقرار اجزای سامانه موشکی آمریکا در مجاورت مرزهای کشورش هشدار داد و گفت: استقرار سیستم های پدافند موشکی- دریایی آمریکا در نزدیکی مرزهای روسیه، واکنش بسیار شدید مسکو را در پی خواهد داشت.وی در مورد اقدامات احتمالی روسیه در صورت ایجاد سیستم پدافند موشکی جهانی آمریکا افزود: تدابیری را برای دفاع موثر از توانمندی نیروی اتمی راهبردی روسیه می اندیشیم.ˈآلکساندر گروشکوˈ نماینده روسیه در ناتو نیز هفته گذشته به وجود بن بست در مذاکرات کشورش با این سازمان در باره طرح آمریکایی استقرار سپر دفاع موشکی در قاره اروپا اذعان کرد.ˈدمیتری مدودیفˈ نخست وزیر روسیه، هم یک هفته پیش به وجود تنش در روابط کشورش با آمریکا و اختلافات عمیق دو طرف در مسایلی همچون سامانه موشکی آمریکا در قاره اروپا اشاره کرده بود.به گفته وی همکاری های مسکو و واشنگتن در نیمه نخست سال 2011 در عرصه هایی چون قرارداد ˈاستارت 2ˈ و موافقتنامه ترانزیت محموله های نظامی ناتو به افغانستان از طریق روسیه سودمند بوده اما در نیمه دوم سال 2011 و سال 2012، مساله استقرار سامانه پدافند موشکی آمریکا در اروپا به مساله عمده مورد اختلاف دو کشور تبدیل شده است.**سخن پایانی---------------------------اقدامات آمریکا و ناتو برای نفوذ نظامی و دفاعی در مناطق پیرامونی روسیه از آغاز عامل نگرانی این کشور بوده است.اگر چه آمریکا طی سال های اخیر کوشیده است با ترفندهای مختلف و ضمن بیان دلایل گوناگون مانند حفظ امنیت کشورهای اروپایی و منطقه در قبال خطرهای احتمالی سایر کشورها، روسیه را به همکاری در احداث سامانه ضد موشکی مورد قانع سازد، اما تاکنون کرملین به موافقت کامل با اجرای چنین طرحی تن نداده است و همواره از آن به عنوان یک تهدید یاد می کند.از آنجا که روسیه طی دهه های اخیر نشان داده است که حفظ امنیت ملی و منافع ملی در درجه نخست اهمیت برای این کشور قرار دارد، به نظر می رسد تمام همت خود را برای افزایش توان خود به منظور مقابله با هر نوع تهدیدی به کار برد.اقدام غافلگیرانه مدودیف رییس جمهوری وقت روسیه در اواخر سال گذشته میلادی در به راه اندازی سامانه جدید ردیابی با شعاع پوشش شش هزار کیلومتر در استان کالینینگراد روسیه در مجاورت مرزهای لهستان در همین رابطه قابل ذکر است.از سوی دیگر استقرار موشک های اس-400 در جنوب روسیه همزمان با توافق ترکیه با آمریکا در خصوص استقرار ایستگاه ردیابی موشکی آمریکایی در این کشور نیز نشان می دهد که مسکو قصد دارد در فضای رقابتی ایجاد شده با استفاده از موشک های پیشرفته، به تقویت راهبرد دفاعی خود برای به حداقل رساندن تهدیدهای تسلیحات راهبردی و موشک های قاره پیمای آمریکا بپردازد.خبر نصب موشک دور برد ˈسایوزˈ در سکوی پرتاب گاگارین از پایگاه فضایی بایکانور که روز دوشنبه بیست و هفتم آذر ماه جاری، در خبرگزاری ایتارتاس روسیه منتشر شد و اعلام توافق قزاقستان و روسیه برای استفاده روسیه از پایگاه فضایی بایکانور یکی دیگر از مصادیق همت روسیه در حفظ وزن استراتژیک، منطقه ای و بین المللی خود در قبال غرب است. پایگاه فضایی بایکانور به عنوان قدیمی ترین و بزرگ ترین تشکیلات پرتاب فضایی فعال در دنیا، رکورد دار تعداد پرتاب های فضایی در جهان است.در نهایت باید گفت در شرایطی که معادلات حاکم بر فضای بین الملل با معادلات پیشین از جمله فضای چند قطبی، دو قطبی و تک قطبی فاصله گرفته است و بر اساس نظریات جدید سیاست بین الملل دنیا به سرعت به سمت و سوی جهانی شدن پیش می رود، رقابت دو قطب دوران جنگ سرد همچنان اگرچه پنهانی و ضمنی ادامه دارد.با این وجود مسکو در بازی قدرت و بزنگاه های سیاست خارجی خود همواره نشان داده است که آنچه در درجه نخست برایش دارای اهمیت است تامین منافع ملی و امنیت روسیه است و این منافع از هر سو تامین شود، مسکو با بهره گیری از سیاست خارجی عقلایی آن را دریافت خواهد کرد.اما در شرایط کنونی آنچه شاهد هستیم پایداری و مقاومت مسکو در قبال خواست های غیر منطقی غرب است که این موضوع وضعیتی رقابت آمیز را در منطقه زیر نفوذ مسکو ایجاد کرده است و مسابقه ای موشکی و تسلیحاتی میان کرملین و کاخ سفید به راه انداخته است.حال با توجه به مطالب بالا باید منتظر ماند و نتایج تعاملات میان مسکو – واشنگتن را مناظره کرد و دید که تعاملات کنونی روسیه و آمریکا به چه سمتی و سویی خواهد رفت.