به گزارش خبرنگار دفاعی و امنیتی پایگاه خبری حیات، با گذشت بیش از چهار دهه از آخرین نوسازی عمده ناوگان نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران، وضعیت فعلی این نیرو با چالش‌های متعددی در حوزه فناوری، نگه‌داری و تطابق با تهدیدات مدرن مواجه است.
فرسودگی تجهیزات، کمبود قطعات یدکی، و محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها موجب شده تا ظرفیت بازدارندگی نیروی هوایی ایران نسبت به وضعیت ایده‌آل فاصله داشته باشد.
در این میان، توجه به همکاری‌های راهبردی با چین، به‌ویژه در حوزه‌های نظامی و فناوری‌های نوین، می‌تواند مسیری واقع‌بینانه برای نوسازی این بخش حساس فراهم آورد.
جنگنده‌های چینی راه‌حل مقرون‌به‌صرفه و مؤثر برای جمهوری اسلامی ایران هستند و جنگنده‌های نسل چهارم و پنجم ساخت چین، به‌ویژه جنگنده نسل پنجم J-31 و جنگنده نسل چهار و نیم J-10C (که با همکاری پاکستان نیز تولید می‌شود)، و همچنین طرح جدید جنگنده نسل آینده J-50 چین، گزینه‌هایی هستند که از لحاظ فناوری، قیمت، و قابلیت انتقال تکنولوژی، برای ایران بسیار مناسب به نظر می‌رسند.
تصویر J-31 نیروی هوایی ارتش چین
این هواپیماها مجهز به رادارهای AESA، تسلیحات هدایت‌شونده دقیق، و موشک‌های دور ایستا و هوشمند و همچنین سامانه‌های جنگ الکترونیک ECM و ضد اخلالگر الکترونیک ECCM هستند که توان مقابله با تهدیدات هوایی منطقه‌ای را به‌طور مؤثری افزایش می‌دهند.
در درگیری‌های مرزی اخیر میان پاکستان و هند، جنگنده‌های J-10 و JF-17 پاکستانی موفق شدند با استفاده از موشک‌های هوابه‌هوای PL-15 چین و سامانه‌های بومی‌سازی‌شده، تعادل نبرد را تا حد قابل ستایشی در برابر جنگنده های پیشرفته فرانسوی و روسی در خدمت هند به نفع خود تغییر دهند.
بیشتر بخوانید:
قدرت‌نمایی جنگنده چینی در جنگ هند و پاکستان
جنگنده های J-10S نیروی هوایی چین
این مسئله نشان داد که تجهیزات چینی، به‌ویژه در نبردهای محدود و منطقه‌ای، کارایی عملیاتی و اثربخشی خود را ثابت کرده‌اند. افزون بر این، هزینه پایین‌تر بهره‌برداری و نگه‌داری این جنگنده‌ها نسبت به مدل‌های غربی، مزیت قابل توجهی برای کشورهایی با بودجه دفاعی محدود به‌شمار می‌آید.
مشخصات جنگنده J-10C چین :
سازنده: شرکت هواپیماسازی چنگدو (Chengdu Aircraft Industry Group)
نوع: جنگنده چندمنظوره تک‌موتوره نسل 4.5
ظرفیت سوخت داخلی: 4,950 لیتر
موتور: یک دستگاه توربوفن WS-10B با توان رانش 144 کیلو نیوتن با پس‌سوز
حداکثر سرعت: 1.8 ماخ (حدود 2,205 کیلومتر بر ساعت)
برد پروازی: حدود 2,950 کیلومتر
برد رزمی: بین 1,240 تا 2,600 کیلومتر (با سوخت‌گیری هوایی)
سقف پرواز: 18,000 متر
نرخ صعود: 300 متر بر ثانیه
تعداد جایگاه‌های تسلیحات: 11 جایگاه
حداکثر بار تسلیحاتی: 6,000 کیلوگرم
تسلیحات: شامل توپ 23 میلی‌متری، موشک‌های هوا به هوا PL-10 (هدایت مادون قرمز) و PL-15 (برد بلند)، موشک‌های هوا به سطح، بمب‌های هدایت‌شونده و غیردقیق، و موشک‌های ضد کشتی
رادار: رادار آرایه فازی فعال (AESA)
ویژگی‌های ویژه: طراحی با سطح مقطع راداری کاهش‌یافته (شبه‌پنهان‌کار)، استفاده از مواد جاذب امواج راداری، سیستم‌های ارتباطی ماهواره‌ای، هشداردهنده نزدیک شدن موشک، و سیستم‌های اویونیک پیشرفته
نقش‌ها: برتری هوایی، حملات هوا به زمین، شناسایی، رهگیری، و عملیات دریایی
قیمت هر فروند J-10C بسته به پیکربندی و تجهیزات نصب‌شده، بین ۴۰ تا ۶۵ میلیون دلار آمریکا برآورد می‌شود.
به‌عنوان مثال، قرارداد پاکستان برای خرید ۲۵ فروند J-10C به همراه موتورها و موشک‌های PL-15E، حدود ۱.۵ میلیارد دلار ارزش داشته است، که میانگین قیمت هر هواپیما را در حدود ۶۰ میلیون دلار قرار می‌دهد.
جنگنده J-10C با توجه به ترکیب قابلیت‌های پیشرفته و قیمت مناسب، رقیبی جدی برای جنگنده‌های غربی مانند F-16V و Saab Gripen محسوب می‌شود.
جنگنده J-10B گشت هوایی چین
مشخصات جنگنده شنیانگ FC-31 (معروف به J-31 ) چین:
سازنده: شرکت هواپیماسازی شنیانگ (Shenyang Aircraft Corporation)
نوع: جنگنده چندمنظوره نسل پنجم با دو موتور
موتور: دو موتور توربوفن WS-13E با توان رانش 101.85 کیلو نیوتن هر یک (در نسخه‌های اولیه از موتورهای روسی RD-93 استفاده شده است)
حداکثر سرعت: 2,200 کیلومتر بر ساعت (معادل 1.8 ماخ)
برد رزمی: حدود 1,200 کیلومتر با سوخت داخلی؛ تا 2,000 کیلومتر با مخازن سوخت خارجی
سقف پرواز: 16,000 متر
نرخ صعود: حدود 330 متر بر ثانیه
تعداد جایگاه‌های تسلیحات: 6 جایگاه خارجی و 2 محفظه داخلی
حداکثر بار تسلیحاتی: 8,000 کیلوگرم (شامل 2,000 کیلوگرم در محفظه داخلی)
تسلیحات: موشک‌های هوا به هوا میان‌برد (مانند PL-12 یا PL-15)، موشک‌های هوا به زمین، بمب‌های نفوذی 500 کیلوگرمی، و بمب‌های کوچک‌تر
رادار: KLJ-7A با آرایه فازی فعال (AESA)
ویژگی‌های ویژه: طراحی پنهان‌کار با سطح مقطع راداری پایین، استفاده از سیستم‌های اپتیکی پیشرفته مانند DAS و EOTS، و قابلیت‌های جنگ الکترونیک به‌روز
نقش‌ها: برتری هوایی، حملات دقیق به اهداف زمینی، عملیات دریایی، و مأموریت‌های شناسایی
قیمت هر فروند FC-31 حدود 70 میلیون دلار آمریکا برآورد می‌شود. این قیمت نسبت به جنگنده‌های هم‌رده غربی مانند F-35A (با قیمت بیش از 80 میلیون دلار) مقرون‌به‌صرفه‌تر است و FC-31 را به گزینه‌ای جذاب برای بازارهای صادراتی تبدیل می‌کند.
جنگنده FC-31 با ترکیب قابلیت‌های پنهان‌کاری، اویونیک پیشرفته، و قیمت مناسب، رقیبی جدی برای جنگنده‌های نسل پنجم غربی محسوب می‌شود.
جنگنده J-31 نیروی هوایی چین
به گزارش حیات، نقش آواکس‌های چینی در افزایش عمق دفاع هوایی نیز باید برای توسعه یک نیروی هوایی کارامد و قدرتمند در برابر دشمنان باید در نظر گرفت.
سامانه‌های هشدار زودهنگام و کنترل هوابرد (AWACS)، نظیر KJ-500 و KJ-2000 ساخت چین، نقشی کلیدی در هماهنگی عملیات‌های هوایی، نظارت بر تحرکات دشمن، و فرماندهی تاکتیکی ایفا میکنند.
ناوگان نیروی هوایی ایران در صورت برخورداری از آواکس‌های پیشرفته می‌تواند پوشش راداری کامل در عمق استراتژیک کشور داشته باشد و در برابر حملات غافلگیرانه آسیب‌ناپذیر باشد.
خلأ آواکس‌های پیشرفته در شب حمله هوایی رژیم صهیونیستی به برخی مراکز راداری و پدافندی ایران نمایان شد که عدم وجود ناوگان هوایی مدرن بالای سر پدافند ایران باعث آسیب‌رسانی به برخی رادارها و سیستم‌های پدافندی در مرزهای کشور شد و به شهادت رسیدن برخی نیروهای آموزش دیده و متخصص پدافند را نیز در پی داشت.
تجربه چین در ساخت و صادرات هواپیماهای آواکس، از جمله فروش به کشورهای آسیای مرکزی و آفریقایی، گواهی بر بلوغ این فناوری در این کشور است.
آواکس Kj-2000 نیروی هوایی چین
به‌کارگیری KJ-500 و KJ-2000 یا مدل‌های مشابه، می‌تواند عمق پوشش راداری ایران را افزایش داده، زمان واکنش به تهدیدات را کاهش داده و یک لایه حیاتی در دفاع ترکیبی هوایی ایجاد کند.
مزیت‌های راهبردی همکاری با چین
با توجه به فشارهای تحریمی غرب و محدودیت در دسترسی به جنگنده‌های روسی به دلیل اولویت روسیه در جنگ اوکراین، چین در حال حاضر تنها کشوری است که می‌تواند با حفظ اصول احترام متقابل، انتقال فناوری و تأمین تجهیزات را در قالب همکاری‌های راهبردی بلندمدت در دستور کار قرار دهد.
افزون بر آن، ظرفیت بومی‌سازی و مونتاژ این جنگنده‌ها در ایران نیز می‌تواند در چارچوب توافقات دفاعی ایران-چین توسعه یابد.
به گزارش حیات، با توجه به شرایط بررسی شده می‌توان نتیجه‌گیری کرد که نیروی هوایی ایران برای حفظ توازن راهبردی در منطقه، نیازمند نوسازی گسترده و هدفمند است.
در شرایط فعلی، جنگنده‌ها و آواکس‌های چینی با توجه به کارآمدی اثبات‌شده، قیمت مناسب، و امکان همکاری فنی، گزینه‌ای واقع‌گرایانه و آینده‌نگرانه به شمار می‌آیند.
استفاده از این تجهیزات نه تنها توان بازدارندگی ایران را افزایش می‌دهد، بلکه پیام روشنی از عزم تهران برای مقابله با تهدیدات نوین و تقویت همکاری‌های شرقی به جامعه بین‌المللی ارسال می‌کند.
انتهای پیام/
نظر شما