به گزارش خبرنگار گروه ورزشی حیات؛ یکی از قوانین مهم و حساس در مستطیل سبز و در ورزش فوتبال قانون آفساید است که چالش مهمی برای داوران این رشته ورزشی محسوب می‌شود و اشتباه در آن می‌توانست به تغییر نتیجه یک دیدار، یک تورنمنت و یک لیگ منجر شود و اعتراضات زیادی هم از سوی تیم‌ها نسبت به تصمیمات کمک داور مسابقه در این خصوص صورت می‌گرفت و می‌گیرد. قانونی که محدودیت در حرکت مهاجم را برای پیش‌گیری از باز بودن بازی اعمال می‌کرد و به تیم‌ها اجازه حمله همه جانبه بدون نگرانی بابت عقب زمین می‌داد.

در این قانون مهاجمی که قرار است صاحب توپ شود نباید از همه بازیکنان حریف به جز دروازه‌بان به دروازه نزدیک‌تر باشد و حتماً یکی از بازیکنان حریف باید هم ردیف یا نزدیک‌تر از او به دروازه خودی حضور داشته باشد تا به مهاجم فضای حرکت داده شود و در غیر این صورت داور بازی مانع حرکت مهاجم شده و بازی را متوقف می‌کند.

ریشۀ آفساید به مسابقات فوتبال مدارس خصوصی انگلیس در سدۀ نوزدهم می‌رسد. معمولاً قانون آفساید در آن دوران سخت‌گیرانه‌تر از آفساید در حال حاضر اعمال می‌شد به طوری‌که در برخی مسابقات هر بازیکنی که جلوتر از توپ قرار داشته باشد «آف هیز ساید» (off his side) محسوب می‌شد و در نتیجه بازیکنان عملاً نبایستی میان توپ و دروازۀ حریف قرار می‌گرفتند که مشابه قانون کنونی آفساید در راگبی است. در نقطۀ مقابل در قوانین فوتبال شفیلد که میان سال‌های ۱۸۵۷ تا ۱۸۷۷ در شهر شفیلد اجرا می‌شد و باشگاه فوتبال شفیلد براساس آن تأسیس گردید، قانون آفساید وجود نداشت و در نتیجه تعدادی از بازیکنان معروف به «تمام‌کننده» به‌طور دائم در نزدیکی دروازۀ حریف می‌ایستادند.

با پیشرفت فوتبال در دهۀ ۱۸۶۰ و ۱۸۷۰ آفساید به مهم‌ترین اختلاف باشگاه‌های فوتبال تبدیل شده بود. باشگاه شفیلد از تمام‌کننده‌های خود چشم‌پوشی کرده و آفساید را پذیرفته بود اما به این شکل که حداقل یک بازیکن مدافع بایستی میان مهاجم و دروازه قرار داشته باشد. اتحادیۀ فوتبال انگلیس هم نظریۀ باشگاه کمبریج مبنی بر این که حداقل چهار بازیکن مدافع بایستی میان توپ و دروازه باشند را تلطیف کرده و آن را به حداقل سه بازیکن کاهش داد. در نهایت شفیلدی‌ها هم قانون اتحادیۀ فوتبال را پذیرفتند و «قاعدۀ سه بازیکن» به قانون رسمی آفساید تا سال ۱۹۲۵ تبدیل شد.

کاهش قانون سه مدافع به دو مدافع در سال ۱۹۲۵ اتفاق افتاد و به افزایشی ناگهانی در تعداد گل‌های مسابقات انجامید به طوری‌که تعداد گل‌های مسابقات لیگ فوتبال انگلیس در فصل ۶–۱۹۲۵ به ۶٬۳۷۳ گل در ۱٬۸۴۸ بازی افزایش یافت در حالی‌که در فصل پیشین این رقم ۴٬۷۰۰ گل برای همین تعداد بازی بود. در فصل ۸۸–۱۹۸۷ قانون آزمایشی نو وضع شد که در آن در هنگام ضربات آزاد آفسایدی وجود نداشت. این قانون موفق نبود چون بازیکنان تیم مهاجم می‌توانستند در هنگام ضربه در محوطۀ جریمه جمع می‌شدند یا حتی چند بازیکن در مقابل دروازه‌بان حریف می‌ایستادند. در سال ۱۹۹۰ قانون آفساید دوباره اصلاح شد به این صورت که اگر بازیکن مهاجم مساوی با بازیکن ماقبل آخر تیم مدافع باشد در حالت آفساید قرار ندارد، این تغییر که آخرین تغییر در قانون آفساید تا به امروز است، پیرو تلاش گردانندگان فوتبال برای هجومی‌تر شدن مسابقات و جریان سریع‌تر بازی صورت گرفت.

قانون جدید فیفا: یک میلیمتر نه، یک بدن کامل

حالا قرار است این قوانین محدود کننده تغییراتی داشته باشد که منجر به افزایش تعداد حملات تیم ها، هجومی شدن بازی‌ها و احتمالاً پرگل‌تر شدن آنها شود. قانونی که قرار است به شکل آزمایشی و محدود از فصل آینده اجرا شود. فدراسیون جهانی فوتبال، «فیفا» و «IFAB»، هیئت بین‌المللی فوتبال و تنها نهاد دارای صلاحیت قانون‌گذاری در فوتبال با همکاری یکدیگر در حال توسعه قانون جدید «آفساید» هستند تا فوتبال را پرگل‌تر و جذاب‌تر کنند. این قانون در فصل جدید لیگ زیر 21 سال مردان و زیر 19 سال زنان سوئد اجرا خواهد شد.

طبق قانون فعلی، بازیکنی در موقعیت آفساید است که در هنگام زدن ضربه توپ توسط هم‌تیمی‌اش هم جلوتر از توپ و هم جلوتر از بازیکن ماقبل آخر تیم حریف به دروازه حریف نزدیک‌تر باشد. قانون جدیدی که اکنون به آزمایش گذاشته شده کاملا برعکس قانون قبلی است و در آن کافی است تنها قسمتی از بدن بازیکن عقب‌تر از آخرین مدافع حریف باشد تا داور فرمان ادامه بازی را بدهد.

پر ویدن، رئیس بخش توسعه اتحادیه فوتبال سوئد گفت که این طرح را آرسن ونگر، سرمربی فرانسوی پیشین آرسنال و رئیس کنونی بخش توسعه جهانی فوتبال در «فیفا» پیشنهاد داد. ویدن در ادامه گفت: «ما ابتدا برای پذیرفتن پیشنهاد آزمایش آن در بازی‌هایمان مردد بودیم اما خیلی زود متوجه شدیم که با یک مورد خوب مواجه هستیم. فیفا اعتماد بالایی به فوتبال سوئد دارد. آنها می‌دانند که ما سازماندهی خوبی داریم.»

طبق قانون جدید، تمام بدن مهاجم باید جلوتر از آخرین مدافع باشد تا آفساید اعلام شود. در قانون پیشین حتی اگر یک اینچ از بدن بازیکن مهاجم جلوتر از مدافع بود، آفساید اعلام می‌شد. به عنوان نمونه، طبق قانون جدید فیفا، در تصویر زیر مهاجم در موقعیت آفساید قرار ندارد.

این قانون می‌تواند منجر به جذابیت بیشتر مسابقات، شکل گیری بیشتر حملات، جلوگیری از سیستم های تدافعی صرف و احتمالاً پرگل شدن بازی‌ها شود.