استاندار تهران 40 اقدام برای مدیریت کاهش آلودگی هوا/ذرات کمتر از 2.5 میکرون مهمترین معضل
استاندار تهران با تشریح 40 اقدام صورت گرفته برای کاهش آلودگی هوای استان تهران اظهار داشت: ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون که در حال حاضر مهمترین معضل آلودگی هوای تهران است در برخی از کشورها نیز کماکان معضلی اصلی به حساب میآید.
به گزارش حیات، مرتضی تمدن درباره اقدامات و راهکارهای صورت گرفته در استانداری تهران برای کاهش آلودگی هوا، اظهار داشت: آلودگی هوا یکی از مهمترین معضلات زیست محیطی است که حاصل پروسه صنعتی شدن است؛ این پدیده فقط مختص کشور ما نبوده بلکه امروزه بسیاری از کشورهای دنیا درگیر آن هستند.ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون مهمترین معضل آلودگی هوای تهران استوی ادامه داد: از آنجایی که صنعتی شدن و توسعه در برخی از کشورهای دنیا سابقهای به مراتب بیشتر از کشور ما دارد، این طبیعی است که در سطح آن کشورها کار بیشتری هم در خصوص مدیریت کاهش آلودگی هوا انجام داده باشند، اما با این حال ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون که در حال حاضر مهمترین معضل آلودگی هوای تهران است در برخی از کشورها نیز کماکان معضلی اصلی به حساب میآید.تمدن یادآور شد: در ایران پرداختن به معضل آلودگی هوا پیشینه 40 ساله داشته، به طوری که اولین مطالعه بر روی آلودگی هوا در سال 1350 توسط شرکت نفت انجام پذیرفت. اولین قانون جامع در این خصوص در سال 1374 با عنوان قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا تصویب شد و همچنین مطالعات گوناگونی هم توسط مراجع مختلف در این خصوص انجام پذیرفت.استاندار تهران یادآور شد: اولین برنامه جامع آلودگی هوا در سال 79 و براساس مطالعات انجام شده تدوین شد که در ابتدا شامل هفت محور بود و بعدها دو محور نیز به آن اضافه شد، این محورها شامل خودروهای نو، خودروهای مستعمل، حملونقل عمومی، سوخت و بهبود فرآوردههای نفتی، برنامه معاینه فنی، مدیریت ترافیک، کنترل منابع ثابت، پایش و آموزش و اطلاعرسانی بود.وی گفت: از دستاوردهای اجرای این برنامه حذف سرب از بنزین مصرفی کشور، استقرار و ارتقای استانداردهای زیست محیطی در خودروهای سواری و احداث فقط شش مرکز معاینه فنی خودرو در شهر تهران بود، هر چند در این برنامه مقرر شد سطح استاندارد خودروها با نصب یک قطعه با نام کاتالیست کانورتر که در قسمت خروجی اگزوز خودرو نصب و باعث جلوگیری از خروج گازهای آلاینده میشود ارتقا یابد، عملاً این مهم از سال 1385 به بعد به صورت کامل اجرایی شد.تمدن بیان داشت: کارشناسان فن عقیده دارند محورهای برنامه اول جامع کاهش آلودگی هوای تهران هم به علت انتخاب دوره زمانی طولانی مدت ده ساله و هم به دلیل عدم انطباق با برنامههای پنج ساله سوم و چهارم، عملاً قابلیت ارزشیابی مناسب نداشته و بسیاری از اهداف آن تحقق پیدا نکرده است.استاندار تهران یادآور شد: یکی از محورهای مهم این برنامه موضوع خودروهای فرسوده و از رده خارج کردن آن بود، ولی تا سال 85 تنها حدود 300 هزار خودروی فرسوده از رده خارج شد. در حالیکه بین سال 85 تا پایان سال 89 یک میلیون و پنجاه هزار خودرو از رده خارج شد و سهم استان تهران از کل خودروهای فرسوده از رده خارج شده 250 هزار خودرو بوده است.وی یادآور شد: نپرداختن به محور مهم فضای سبز یکی دیگر از نقاط ضعف برنامه اول تلقی میشود. همچنین عدم تمکین برخی از خودروسازان به نصب قطعه کاتالیست کانورتر تا سال 85 یکی دیگر از نقاط ضعف برنامه شمرده میشد. از اینرو دستگاههای اجرایی به ویژه اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران و استانداری تهران در سال 89 شروع به ارزیابی و آسیبشناسی این برنامه کرد.تمدن یادآور شد: در این آسیبشناسی هم از کارشناسان صاحبنظر و افراد متخصص استفاده شد و هم موضوع در کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی و مرکز پژوهشها به بحث و رایزنی گذاشته شد و خوشبختانه بازنگری برنامه جامع با اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانهها و رایزنی گذاشته شد و خوشبختانه بازنگری برنامه جامع با اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانهها و ابتدای برنامه پنجم توسعه اجتماعی اقتصادی همزمان شد، که همه این دغدغهها در تدوین برنامه جامع مدنظر قرار گرفت و در نهایت لایحهای به دولت پیشنهاد شد که مورد قبول کارشناسان فن و آن بخش از نمایندگان مردم که باید در جریان قرار میگرفتند، بود.استاندار تهران یادآور شد: برای اولین بار در تاریخ 90.12.16 ضمن احترام به کلیه کارهای صورت پذیرفته در گذشته، برنامه جامع کاهش آلودگی هوا با محورهایی جامع و همه جانبهنگر نسبت به برنامه اول و همخوان با قانون برنامه پنجم توسعه، علاوه بر تهران برای هفت کلانشهر دیگر کشور نیز مورد تصویب هیئت دولت وقت قرار گرفت.وی به 40 اقدام انجام شده در خصوص مدیریت کاهش آلودگی هوا در سه سال گذشته اشاره کرد: 1-الزامی شدن نصب قطعه کاتالیست و رعایت کامل سطح استاندارد یورو 2 در خودروسازیهای کشور از سال 85.2- ارتقای مراکز معاینه فنی خودرو اعم از سبک و سنگین از 6 مرکز در استان به 34 مرکز (عمده این مراکز از سال 87 به بعد تأسیس گردیدهاند.)3- الزام به تجهیز لوازم تست آلایندگی خودرو در تمامی مراکز معاینه فنی علاوه بر تست ایمنی از سال 86 به بعد.4- تشکیل کمیتههای نظارت بر صحت عملکرد مراکز معاینه فنی خودرو در سطح استانها از سوی کار گروه کاهش آلودگی هوا از سال 89 به بعد.5- الزام به اتخاذ تمهیدات مهندسی ارتقای سطح استاندارد کیفی موتور خودروهای تولیدی به سطح یورو 4 و یورو 5 از سوی سازمان حفاظت محیط زیست به خودروسازان طی سالهای 90 و 91 به وری که از سال 92 خودروهای ساخت داخل حداقل سطح استاندارد یورو 4 را خواهند داشت.6- ایجاد زیرساختهای لازم برای تولید موتورسیکلتهای برقی از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت و برخی از مهمترین کارخانجات موتورسیکلت برای سالهای 91 و 92.7- ارتقای کیفی سوخت تولیدی به طوری که هماکنون حدود 18 میلیون لیتر از بنزین مصرفی روزانه کشور در سطح پالایشگاهها با سطح استاندارد یورو 4 تولید میشود که تا پایان خرداد 92 این رقم به 32 میلیون لیتر در روز یعنی 50 درصد مصرف روزانه رسید.8- افزایش تعداد جایگاههای توزیع گاز CNG در سطح تهران: سال 84: پنجاه و هشت جایگاه - سال 88 (قبل از هدفمندی یارانهها): یکصد و چهل و دو جایگاه - سال 91: دویست و یازده جایگاه.9- افزایش تعداد اتوبوسهای شهری گازسوز شده به 3500 دستگاه از 7000 دستگاه موجود در ناوگان حمل و نقل تهران در سالهای 89، 90 و 91.92درصد از تاکسیها نوسازی شده است 10- نوسازی ناوگان تاکسیرانی درون شهری تهران، به طوری که از 80 هزار تاکسی در حال تردد در شهر تهران تا پایان سال نود، 92 درصد نوسازی شده و عمر زیر ده سال دارند.11- دو گانه سوز و گازسوز شدن 51 هزار دستگاه تاکسی از 80000 دستگاه طی سالهای 89 تا 91.12- از رده خارج نمودن 23000 دستگاه موتورسیکلت دو زمانه در دولت نهم و 6000 دستگاه موتورسیکلت دودزای فرسوده در سطح شهر تهران در سال 89 از محل اعتبارات طرح جامع کاهش آلودگی هوای تهران و الزام موتورسیکلت سازها به ارتقای سطح استاندارد موتورسیکلتهای تولیدی به یورو 3 در سال 91.13- از رده خارج نمودن 120 دستگاه مینیبوس فرسوده تحت پوشش شرکت واحد اتوبوسرانی شهرداری تهران در سال 91 که بابت هر دستگاه مینیبوس 10 میلیون تومان یارانه بلاعوض و 20 میلیون تومان وام با بهره کم (سهم دولت 30 میلیون تومان) و سهم شهرداری 10 میلیون تومان با مالکان پرداخت گردید.14- پخش روزانه 180000 لیتر گازوئیل با گوگرد زیر PPM50 برای اتوبوسهای شرکت واحد درون شهری تهران از سوی شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی از ابتدای سال 91.یک میلیون و سیصد هزار خودروی فرسوده از رده خارج شدند15- از رده خارج کردن یک میلیون و سیصد هزار خودروی فرسوده از سال 85 تاکنون که دویست و پنجاه هزار دستگاه برای استان تهران بوده است.16- پروژه تعویض قطعه زیست محیطی کاتالیست کانورتر تاکسیهای شهر تهران با همکاری اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران، شرکت سایپا یدک و ستاد مرکزی معاینه فنی خودرو شهرداری تهران با هدف فرهنگسازی در این خصوص به تعداد حدود 3000 دستگاه تاکسی، قطعه کاتالیست در حال تعویض میباشند.17- اختصاص اعتبار لازم از سوی دولت برای توسعه ناوگان حملونقل عمومی خودرو به ویژه مترو در سطح تهران و سایر کلانشهرها.18- توسعه شبکه پایش هوا با خرید و نصب ایستگاههای سنجش آلودگی هوا از 14 ایستگاه در سال 88 به 31 ایستگاه استاندارد و با فنآوری روز دنیا در تهران و شهرستانهای استان تهران.19- ایجاد مرکز تخصصی مانیتورینگ وضعیت هوا با دستگاههای دیجیتال در سطح سازمان حفاظت محیط زیست و استان تهران در سالهای 90 و 91.20- شناسایی مهمترین واحدهای آلاینده و تلاش در جهت رفع آلایندگی و کاهش تعداد واحدهای آلاینده از 571 واحد در سال 88 به 285 واحد در سال 90 که از 571 واحد آلایندگی 179 واحد دارای آلودگی هوا بوده که نسبت به اصلاح و کنترل شرایط آلایندگی کارخانه با نصب و راهاندازی فیلترهای مناسب اقدام کردهاند.21- ایجاد شرایط پایش لحظهای و آنلاین زیست محیطی مطابق با ماده 192 قانون برنامه پنجم توسعه اجتماعی و اقتصادی برای 43 واحد صنعتی بزرگ مقیاس در طی سالهای 90 و 91 در سطح استان تهران.22- گاز سوز کردن 7700 واحد صنعتی بزرگ و متوسط مقیاس از 16600 واحد صنعتی دارای پروانه بهرهبرداری بعداز هدفمند شدن یارانةها در سالهای 90 و 91.23- گازسوز شدن حدود 3000 واحد تولیدی در بخش کشاورزی و دامی در سطح استان تهران از (16000 واحد).24- صرفهجویی سالانه 2 میلیارد لیتر سوخت فسیلی در اثر گازسوز شدن واحدهای صنعتی، تولیدی و کشاورزی در سطح استان تهران در سالهای 90 و 91.25- تحقق ضریب نفوذ گازرسانی به مصارف مسکونی از 74 درصد در سال 84 به 99 درصد در پایان سال 90 در سطح استان تهران.26- اصلاح مصرف انرژی با انجام قانون هدفمندی یارانهها در صنایع استان تهران به طوری که طی سال 90 تا 91 به صورت میانگین حدود 25 درصد مصرف انرژی در واحدهای صنعتی بزرگ و متوسط مقیاس کاهش پیدا کرده است.27- توجه شدید به محدودیت استقرار صنایع در شعاع 120 کیلومتری تهران به طوری که طی سالهای 88 تا91 از حدود 3500 استعلام انجام شده، 600 مورد آن به دلیل نداشتن شرایط و ضوابط زیست محیطی به ویژه مشمولیت شعاع 120 کیلومتری مورد موافقت قرار نگرفته و عموماً به خارج از شعاع 120 کیلومتری هدایت شدند.28- انتقال 181 واحد صنعتی دارای بار آلایندگی از داخل و اطراف سطح شهر تهران به شهرکهای مجاز صنعتی استان در سال 90 و 91.29- احداث و بهسازی 680 واحد سیستم تصفیه فاضلاب مناسب توسط واحدهای صنعتی بزرگ و متوسط مقیاس از سال 84 تاکنون در سطح استان تهران.30- توسعه پروژه سیستم تصفیه فاضلاب مستقر در جنوب تهران از یک مدول در سال 84 به چهار مدول در سال 91 به ظرفیت 2200000 نفر.31- برخورد با واحدهای ضایعات سوزی، کارگاههای غیرمجاز ذوب سرب و ریختهگری در تهران و شهرهای اطراف تهران به تعداد 140 واحد در سالهای 90 و 91 که در تولید و انتشار آلایندگی هوا نقش داشتند.32- ممنوعیت کامل استفاده از آزبست در سطح کشور و همچنین تهران در سال 90 به بعد براساس مصوبه 4457.166489 مورخ 90.8.22 هیئت دولت.33- اجرای طرح کهاب در 239 جایگاه عرضه بنزین استان تهران طی سالهای 90 و 91 (طرح کهاب: کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارات بنزین.)34- توجه به حفاظت مناطق دارای کاربری عمومی در حاشیه و حریم شهر تهران و ممنوعیت ساخت و ساز در اطراف بزرگراه بابایی و مرتضی گرد و اراضی شرق و شمال شرقی تهران علاوه بر رعایت ارتفاع 1800 متر.35- تصویب و تأکید رعایت مبحث 19 مقررات ملی ساختمان بعد از اجرای قانون هدفمند شدن یارانهها در جهت هوشمند کردن سیستمهای گرمایشی منازل از سال 90 به بعد.36- انجام دو هزار هکتار عملیات جنگل کاری در سال 91 و طراحی 18000 هکتار جنگل کاری دیگر علاوه بر رقم موجود برای طول برنامه پنجم در اطراف تهران.37- افزایش تعداد روزهای سالم و پاک از 278 روز در سال 84 به 353 روز در سال 90 بدون احتساب پارامتر ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون. شایان ذکر است در سال 91 هم از این نظر 269 روز تا تاریخ دوم دیماه شرایط سالم و پاک را داشتیم (در سطح شهر تهران).38- به دلیل اهمیت سلامت شهروندان و بالا بردن سطح استاندارد کیفی هوا برای اولین بار از نیمه دوم سال 89 آنالیزر سنجش ذرات معلق زیر 2.5 میکرون در شهرهای صنعتی به ویژه تهران به ایستگاههای سنجش آلودگی هوا اضافه شده که در این خصوص هم تعداد روزهای ناسالم به لحاظ ذرات معلق در سال 91 تا دوم دیماه 99 روز بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال 90 (یعنی 171 روز ناسالم) 26 درصد بهبود کیفیت هوا را داشتهایم.39- در راستای مدیریت ترافیک و صرفهجویی و مصرف سوخت و کاهش بار آلایندگی هوا براساس نظر کارشناسان پلیس راهور ساعات اداری از سال 89 در شهر تهران اصلاح شد.40- نظاممند شدن رعایت تمهیدات زیست محیطی قریب به اتفاق فعالیتهای عمرانی دارای پتانسیل آلایندگی هوا در شهر و اطراف تهران با انجام پایشهای زیست محیطی.