به گزارش حیات، اولین اجلاس وزرای امور خارجه ACD در سال 2002 میلادی در تایلند برگزار شد و وزرای شرکت کننده در این اجلاس، حمایت خود را از تشکیل و تداوم گفت و گوی همکاری آسیایی اعلام نمودند. از سال 2003 میلادی تاکنون 11 اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای عضو مجمع به ترتیب در تایلند، چین، پاکستان، قطر و کره جنوبی، قطر، قزاقستان و سریلانکا برگزار شد.نهمین اجلاس وزرای امور خارجه در تاریخ 17و 18 آبان 1389 در تهران و دهمین و یازدهمین نشست وزرای خارجه نیز در کویت و تاجیکستان برگزار شد. پس از پیدایش مجمع مذکور تعداد کشورهای عضو به 32 کشور افزایش یافت به گونه ای که در مقطع فعلی این مجمع فراگیرترین تشکیلات فرامنطقه ای است که تقریباً تمامی کشورهای آسیایی در آن عضویت دارند. در اهمیت قاره آسیا باید گفت کشورهای آسیایی از توان و ذخایر مادی، معنوی، فرهنگی و اقتصادی سرشاری برخوردار هستند اما این قاره کهن با وجود بیش از 4 میلیارد نفر از جمعیت جهان، با چالش هایی نظیر فقر، تولید و مصرف مواد مخدر، تروریسم، توسعه نیافتگی، بی ثباتی و وجود فاصله طبقاتی عمیق مواجه می باشد.این در حالی است که کشورهای آسیایی و به ویژه اعضای مجمع گفت و گوی همکاری آسیا به دلیل ویژگی های خاص خود می توانند با همبستگی و همگرایی، علاوه بر ایجاد تحول در وضعیت موجود خود، در ابعاد جهانی نیز نقش مهمی ایفا نمایند.به اعتقاد بسیاری از تحلیل گران، هزاره جدید متعلق به آسیاست و کشورهای این قاره از نظر سیاسی و فرهنگی سهم بسزایی در ساختار جهانی داشته و دارند و لذا آسیا باید نقش فراخور و مهمی در تحولات سیاسی و بین المللی ایفا نماید.***همگرایی با آسیا شاخصه اصلی قاره آسیا در دوره ای که از دهه 1970 تاکنون در آن هستیم، ظهور « دولت های توسعه گرا » و به تبع آن تمرکز بر توسعه اقتصادی نزد تعدادی از کشورهای آسیایی بوده و طی این مدت الگوی توسعه ژاپن بتدریج در کشورهایی مانند چین، هند و کره جنوبی در آسیا نیز شکل گرفته است. ارتقای سریع جایگاه بسیاری از کشورهای آسیایی در جدول شاخص های توسعه انسانی سازمان ملل متحد در دهه های اخیر نشانگر این واقعیت است که این کشورها توانسته اند ضمن کاهش گسترده فقر به توسعه علمی و نیز بنیان گذاری پایه های مستحکم تکنولوژیک اقدام کنند. موفقیت در پیشبرد سریع توسعه در میان کشورهای آسیایی باعث شده است تا این منطقه به یکی از پویاترین مناطق در جهان و به عنوان یک کانون نوظهور علم و ثروت که طیفی از کشورهای بزرگ، متوسط و کوچک را در بر می گیرد، تبدیل شود.امروزه هند، چین، ژاپن، کره جنوبی، سنگاپور و تعدادی دیگر اقتصادهای نوظهور را می توان در این مجموعه قرار داد. به لحاظ فرهنگی نیز آسیا دارای متنوع ترین و غنی ترین فرهنگ ها در بین ملل جهان بوده و اصلا باید گفت که ویژگی فرهنگ آسیایی در تنوع آن نهفته است. قاره ای کهن با تعداد بیشماری از فرهنگ ها و سنن مختلف که توانسته اند در طول تاریخ به صورت مسالمت آمیز و سازنده در کنار هم زندگی کنند هر چند در عین این تکثر، تعامل و مناسبات درخور و شایسته ای در میان آنان رشد نکرده است.به نظر می رسد همگرایی آسیایی بر اساس هویت آسیایی نیازمند تعریف مجدد از ساختار منطقه و مرزبندی های ژئوپلیتیک آن است.انباشته های تمدنی کشورهای شرق آسیا از جمله چین، ژاپن و هند را باید در کنار ذخایر غنی فرهنگی غرب منطقه دید و به این ترتیب است که هویت آسیایی در چارچوب یک همگرایی قاره ای قابل تعریف خواهد بود.به همین دلیل امروزه برخی تشکل های آسیایی با محوریت نزدیکی و همگرایی بین این دو منطقه ایجاد می شود تا بتوانند نقاط اشتراک بیشتری را در تعامل با یکدیگر پیدا کنند که از جمله آن ها می توان به برگزاری کنفرانس های « گفت و گوی آسیا – خاورمیانه » (AMED) که با هدف ایجاد نزدیکی بیشتر دو منطقه مذکور و با تاکید بر یافتن مشترکات فرهنگی و اقتصادی تشکیل می شود، اشاره کرد.*** اهداف:مجمع گفت و گوی آسیایی با 32 عضو دارای امکانات بالقوه فراوانی در جهت ارتقاء همگرایی بین اعضاء در قاره کهن است و اهم اهداف این مجمع عبارتند از:- ارتقاء همگرائی بین کشورهای آسیایی، - گسترش بازار تجارت و مالی درآسیا، - تبدیل قاره آسیا به جامعه آسیایی و شریکی توانمند برای تعامل با دیگر نقاط جهان،- انتقال آسیا از یک قاره به یک بازیگر تاثیرگذار در معادلات جهانی. ***اعضاء: در حال حاضر مجمع مذکور دارای 32 عضو است که عبارتنداز: جمهوری اسلامی ایران، تایلند، چین، اندونزی، مالزی، ژاپن، کره جنوبی، لائوس، میانمار، ویتنام، فیلیپین، سنگاپور، کامبوج، برونئی، مغولستان، بوتان، هند، پاکستان، بنگلادش، سریلانکا، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، عربستان، کویت، قطر، عمان، امارات متحده عربی، افغانستان و بحرین. با توجه به وسعت قاره آسیا و بلوک بندی های متعدد در این حوزه، کشورهای مختلف آسیایی همزمان در چند بلوک و گروه دیگر نیز عضو می باشند.به عنوان مثال این مجمع در برگیرنده کشورهایی از قاره آسیا است که همزمان در سازمان اقتصادی اکو، سارک، شورای همکاری خلیج فارس، آ.سه.آن و چند سازمان دیگر منطقه ای عضو هستند. همین موضوع ظرفیت زیادی برای تعامل فرهنگی، آموزشی و فنی بین این کشورها و بلوک های دیگر ایجاد می کند.به طورکلی ACD دارای دو بخش گفت و گو و پروژه است. بخش گفت و گو که عمدتا برگزاری اجلاس سالیانه وزرای امور خارجه کشورهای عضو را شامل می شود و هدف از آن ارتقاء تعامل و مشارکت وزراء و مقامات رسمی کشورهای عضو است. دربخش پروژه کشورهای عضو تشویق می شوند تا به صورت داوطلبانه به عنوان پیشگام Prime- Mover و یا همکار Co-Prime-Mover آغازگر حرکت در پروژه های مورد علاقه باشند. در حال حاضر 20 پروژه در این مجمع تعریف شده و شامل حوزه های مختلف همکاری است: از جمله انرژی، موسسه استاندارد آسیایی، توسعه منابع انسانی، فقرزدایی، صنایع کوچک و متوسط، آموزش محیط زیست، کشاروزی فنآوری اطلاعات، تقویت زیر ساختارهای حقوقی، حمل و نقل، امنیت جاده ای، علوم و تکنولوژی، بلایای طبیعی، تجارت الکترونیک، گردشگری، صندوق زیرساختاری، همکاریهای مالی. جمهوری اسلامی ایران ریاست پروژه فرهنگی و E.education را دارد.جمهوری اسلامی ایران در دومین اجلاس گروه مطالعاتی (فروردین ماه 1387 – سئول) پیشنهاد تصویب همکاری های فرهنگی به عنوان پروژه بیستم را به مجمع گفت و گوی همکاری آسیایی ارائه کرد و به این ترتیب کشورمان به عنوان پیشگام و مسئول پروژه و هند به عنوان همکار انتخاب شدند. *** پتانسیل های موجود در ACD :- قاره آسیا با پیشینه غنی تاریخی، سنتی، فرهنگی، منابع و امکانات فراوان به همراه یک دورنمای روشن، در آستانه تصمیم گیری در خصوص آینده مجمع و ایفای نقش بین المللی خود قرار دارد.- به دلیل وجود سازمان های منطقه ای و بین المللی موثر در معادلات بین المللی در قاره آسیا، لزوم انسجام درونی و نیل به یک همکاری و همگرایی آسیایی بیش از پیش احساس می گردد.- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشورمان به عنوان پیشگام حرکت فرهنگی در ACD با ارائه پیشنهاداتی عملی، ابتکاراتی را در حوزه همکاری های سینمایی، معرفی مفاخر فرهنگی قاره آسیا و . . . برداشته و این موضوع می تواند نقطه آغاز مهمی در جهت تماس مردم با مردم به عنوان زیربنای حرکت های اقتصادی و اجتماعی دیگر باشد. - در بخش فعالیت های فرهنگی اهداف ملموس و قابل دستیابی از طریق ACD وجود دارد که به طور خلاصه می توان به موارد زیر اشاره نمود:- مبادلات فرهنگی بین غنی ترین کشورهای جهان از نظر فرهنگی (یعنی آسیا)- ظرفیت سازی در زمینه توسعه نیروی انسانی- استفاده از دوره های آموزشی در کشورهای دیگر- تسهیل ارتباط مردم با مردم و ایجاد درک عمیق تر میان مردم منطقه آسیا - انتقال تکنولوژی، تبادل اطلاعات، آموزش و تحقیقات مشترک- تعریف و اجرای پروژه های مشترک فرهنگی *** برگزاری اولین اجلاس مقامات ارشد همکاری های فرهنگی در تهران جمهوری اسلامی ایران به عنوان پیشگام پروژه همکاری های فرهنگی، اولین نشست مقامات ارشد را با حضور معاونین وزرای فرهنگ کشورهای عضو در اردیبهشت 1390 در تهران برگزار نمود.شرکت کنندگان در این نشست در قالب سه کمیته کاری، ظرفیت ها و توانمندی های کشورهای عضو در زمینه های مختلف فرهنگی را بررسی کرده و در زمینه همکاری در بخش های مطبوعات، کتاب، هنر، سینما و تولید فیلم و سری های تلویزیونی، مردم شناسی، باستان شناسی، زنان، ایجاد اتاقهای فرهنگ، خبرگزاری و رادیو و تلویزیون، توافقاتی حاصل شد.بر اساس دستورکار اجلاس، 3 کارگروه تخصصی در اجلاس فوق با عناوین زیر برگزار شد:الف. سینما، تئاتر، رادیو و تلویزیونب. تحقیق، پژوهش، چاپ و نشرج. مردم شناسی و تعاملات اجتماعیبرگزاری اولین اجلاس وزرای فرهنگ کشورهای عضو در تهران در حقیقت در راستای تداوم تصمیم های نشست های قبلی در تهران است.***اولین نشست سران کشورهای عضو گفت و گوی همکاری آسیا 17-16 اکتبر 2012 در کویتاولین اجلاس سران در کویت در اکتبر گذشته، حاکی از تغییر نگاه ها به پتانسیل های نهفته در این سازمان بود. جمهوری اسلامی ایران در این نشست پیشنهادهای مختلفی در زمینه های فرهنگی ارائه کرد از جمله «اهمیت لزوم احترام کامل همه کشورها به مذاهب و فرهنگ ها، ایجاد فرهنگ صلح بر اساس احترام متقابل و تحمل پذیری مذاهب» برگزاری اولین «اجلاس وزرای فرهنگ ACD» در تهران از جمله مصوبات اجلاس سران بود. در این راستا جمهوری اسلامی ایران به عنوان پیشگام فعالیت های فرهنگی اقدام به تهیه یک برنامه عمل (Action Plan) جامع فرهنگی نمود که در جریان نشست کویت ارایه شد.باید گفت این اولین برنامه عمل در این مجمع بوده و در صورت پیگیری و اجرایی شدن می تواند منجر به دستاوردهای مناسبی برای مجموعه کشورهای آسیایی و همچنین کشورمان باشد.جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد تا با ارائه طرح استقرار مرکز همکاری های فرهنگی ACD در تهران، حضور پر رنگ تری در فعالیت های این مجمع داشته باشد.امروزه پس از گذشت 11 سال از آغاز بکار ACD و اراده رو به گسترش کشورهای عضو برای تبدیل این مجمع به یک سازمان منسجم و دارای دبیرخانه دائمی، لازم است نحوه مشارکت کشورمان در این مجمع تبیین شود. این مشارکت نیاز به ترسیم یک نقشه راه کلی برای هماهنگی فعالیت های فرهنگی کلیه نهادهای داخلی دارد.ایجاد دبیرخانه فرهنگی ACD در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به ریاست ایران در پروژه فرهنگی و E.education می تواند تسهیل کننده اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این راستا بوده و خواهد توانست تمرکز بیشتری بر امور فرهنگی ACD داشته باشد.به همین دلیل جمهوری اسلامی ایران در نظر دارد تا با ارایه طرح استقرار مرکز همکاری های فرهنگی ACD در تهران، حضور پر رنگ تری در فعالیت های این مجمع داشته باشد.