به گزارش حیات، جمهوری اسلامی ایران در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی توانسته است ضمن احداث سدهای متعدد، فناوری ساخت و احداث سد را در کشور بومی کرده و موفق به احداث پیچیده ترین سدها در داخل و خارج از کشور شود.** سه دهه سد سازی در آیینه آمارتا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ، در سال 1357 تعداد سدهای ساخته شده در کشور 19 سد به حجم کل مخزن 12 هزار و 735 میلیون متر مکعب و ظرفیت نصب شده نیروگاه های برق آبی نیز حدود یک هزار 804 مگاوات بود.اما در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی با همت و تلاش متخصصان داخلی تا سال 1367 با هفت سد به حجم کل مخزن 2 هزار و 275 میلیون متر مکعب ، در مجموع 138مگاوات به ظرفیت نصب شده نیروگاه های برق آبی اضافه شد.بسیاری از مردم جدول خاموشی های برنامه ای برق در دوران سال های جنگ تحمیلی و بعد از آن را به خاطر دارند، اما امروز نه تنها خاموشی در کشور وجود ندارد حتی زمینه برای صادرات برق کشور تا سواحل مدیترانه به وجود آمده است و جمهوری اسلامی ایران با بسیاری از کشورهای همسایه تبادل برق دارد.در برنامه پنجساله اول توسعه کشور شش سد به حجم کل مخزن یک هزار و 46 میلیون متر مکعب و ظرفیت نصب شده نیروگاهی 14 مگاوات و در برنامه پنجساله دوم توسعه تعداد 16 سد به حجم کل مخزن 2 هزار و 90 میلیون متر مکعب و ظرفیت نصب شده نیروگاهی 54 مگاوات احداث شد.نهضت سدسازی در برنامه پنجساله سوم توسعه کشور هم با شدت بیشتری ادامه یافت ، به نحوی که در طول این برنامه 35 سد به حجم کل مخزن 12 هزار و 550 میلیون متر مکعب و ظرفیت نصب شده نیروگاه برق آبی سه هزار و 35 مگاوات در کشور احداث شد.در برنامه پنجساله چهارم توسعه کشور نیز تعداد 33 سد با حجم کل مخزن هفت هزار و 529 میلیون متر مکعب و حدود سه هزار و 445 مگاوات ظرفیت نصب شده نیروگاهی در کشور ساخته شد.بر اساس گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران ، در برنامه پنجساله پنجم توسعه کشور نیز قرار است 61 سد به حجم کل مخزن 52 هزار و 989 میلیون متر مکعب در کشور احداث شود که با اضافه شدن پنج هزار و 202 مگاوات به ظرفیت نصب شده نیروگاهی، مجموع ظرفیت نصب شده نیروگاه های برق آبی کشور به 13 هزار و 692 مگاوات خواهد رسید.** افزایش حجم مخازن سدهای افتتاح شدهمیانگین سالانه حجم مخزن سدهای افتتاح شده تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی حدود 500 میلیون متر مکعب بوده است. این درحالیست که فقط در دوره ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان برنامه دوم توسعه کشور حجم مخزن سدهای کشور کمتر از 500 میلیون متر مکعب بوده است.از برنامه پنجساله سوم توسعه کشور شاهد رشد جهشی در افزایش حجم مخزن سدهای افتتاح شده هستیم به نحوی که طی این برنامه ، حجم مخزن سدهای افتتاح شده به مرز 2 هزار و 500 میلیون متر مکعب رسید.این رقم در برنامه پنجساله چهارم توسعه کشور و در سال 1389حدود 2 هزار میلیون متر مکعب بود.** برنامه اجرایی افتتاح سدها در سال جهاد اقتصادیدر سال جهاد اقتصادی حجم مخزن سدهای افتتاح شده به سه هزار و 220 میلیون مترمکعب رسید.با وجود تلاش های گسترده ای که تاکنون با هدف مهار آبهای سطحی، تامین آب کشاورزی و تولید انرژی برق در بخش سد سازی انجام شده است، دولت در نظر دارد از تمام ظرفیت ها و پتانسیل های موجود استفاده کند. در همین راستا در سال جهاد اقتصادی 15 سد به مرحله افتتاح رسید.سد گلفرج در آذربایجان شرقی، سد سنگ سیاه در کردستان، سد کمال صالح در استان مرکزی، سد کلان ملایر در همدان، سدهای گلابر و کینه ورس در استان زنجان، سد زیردان در استان سیستان و بلوچستان از جمله سدهایی است که در سال جهاد اقتصادی افتتاح شد.سد کارون چهار به عنوان یکی از بزرگترین و بومی ترین سدهای ایرانی در استان چهار محال و بختیاری، سد زاگرس در استان کرمانشاه،سد آق چای در آذربایجان غربی و سد اسدیه در خراسان جنوبی از دیگر سدهایی است که در سال جهاد اقتصادی به بهره برداری رسیدند.از سدهایی که قرار است به زودی آماده بهره برداری شوند، می توان از شمیل و نیان در استان هرمزگان، ماشکید علیا در استان سیستان و بلوچستان، دانشمند در استان گلستان و سد درونگر در استان خراسان رضوی نام برد.**برنامه اجرایی آبگیری سدها در سال جهاداقتصادیتعداد هفت سد نیز در سال جهاد اقتصادی آماده آبگیری شدند. سدهای ارس2 در استان آذربایجان غربی و آزادی در استان کرمانشاه به ترتیب با حجم مخزن 71/4 میلیون مترمکعب و 47/70 میلیون مترمکعب در فروردین ماه سال جاری ، سد سیمره در استان ایلام با حجم مخزن 3200 میلیون مترمکعب در اردیبهشت ماه امسال ، سد شهید مدنی ونیار در استان آذربایجان شرقی با حجم مخزن 2/361 میلیون متر مکعب در تیرماه امسال و سد گتوند علیا در استان خوزستان باحجم مخزن 4097 میلیون مترمکعب در مرداد ماه سال جاری ابگیری شدند.احداث این سدها نقش مهمی در ارتقای شاخص های توسعه انسانی در استان داشته است.بر اساس گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران سدهای سورال و مریوان در کردستان و سد رودبار داراب در استان فارس از دیگر سدهایی هستند که برنامه ابگیری آنها در اسفندماه سال جاری پیش بینی شده بود.** احداث شبکه های آبیاریبر اساس اطلاعات منتشره از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران، متوسط سالانه احداث شبکه های اصلی از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا سال 1367 حدود 15 هزار هکتار بوده ،در حالی که این رقم در طول برنامه پنجساله اول توسعه کشور 32، برنامه پنجساله دوم توسعه 43،برنامه سوم توسعه 69 هزار هتکار بوده است.بر اساس این گزارش متوسط سالانه احداث شبکه های آبیاری و زهکشی در برنامه چهارم توسعه کشور 2/58 هزار هکتار و در سال جهاد اقتصادی این رقم به 85 هزار هتکار رسیده است.** راندمان مدیریت تامین آب کشاورزیگزارش ها همچنین حاکی است راندمان مدیریت تامین آب در رودخانه ها در سال آبی 88-89 حدود 62 درصد ثبت شد ، در حالی که در سال آبی 89-90 راندمان مدیریت تامین آب در رودخانه ها 66 درصد بوده است.این در حالی است که راندمان انتقال شبکه های آبیاری و زهکشی مدرن در سال آبی 88-89 حدود 87 درصد و در سال آبی 89-90 ، 88 درصد بوده است. بر این اساس آب ورودی به شبکه در سال آبی جاری 3/10 و آب تحویلی به شبکه های آبیاری 7/11 بوده است.