به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات، هشتم ربیع الاول، روز شهادت آخرین ذخیره خداوند پیش از عصر غیبت و دوران محرومیت عالم تشیع از هدایت و حضور عینی امام معصوم است. حضرت حسن بن علی العسکری (ع) سیزدهمین درج صدف عصمت و یازدهمین نجم سپهر امامت، مقتدای مظلومی است که در سیاهترین عصر خفقان و خوابزدگی، در عسرت‌بارترین و دهشتناک‌ترین دوران بدعت و بیدادگستری خلفای عباسی، پرچم هدایت را بر دست گرفت.
این امام همام، با وجود دشواری‌ها و تنگناهای زیستن در یک مرکز نظامی و تحت نظر و مراقبت دائم و محدودیت شدید ارتباط با شیعیان، رسالت خطیر آماده‌سازی جهان تشیع برای ورود به عصر غیبت و حفظ مواریث و ماثورات امامت را تا شهادت خود به انجام رساند. غربت و مظلومیت آن امام همام به حدی بود که در همین عمر کوتاه ۲۸ ساله، سه بار و توسط سه خلیفه عباسی مورد سوءقصد قرار گرفت و سرانجام بار سوم، آن حضرت را مسموم و شهید کردند. یادگار بزرگ آن حضرت، آخرین حجت و ذخیره خداوند در روی زمین، حضرت بقیه الله فی الارضین (عج) است که از خاک تا افلاک، سفره نشین سایه‌ی سبز کرامت قدسی اوست.
عشقت چه معجزه‌ست که بر لوح جان نشست...
حضرت امام «ابومحمد حسن بن علی العسکری»(ع) ملقب به عسکری، نقی، زکی، فاضل و امین، دهمین امام و مقتدای شیعیان و فرزند دهمین امام معصوم، حضرت علی بن محمد النقی الهادی (ع) و پدر آخرین حجت خداوند در زمین، حضرت صاحب العصر، مهدی آخرالزمان (عج)، در روز ۸ ربیع الثانی ۲۳۲ قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. نسب امام حسن عسکری(ع) با هشت واسطه به امام امیرالمومنین علی بن ابی طالب (ع) می‌رسد. مادرش بانویی پارسا به نام «حدیثه» بود که برخی، از ایشان به نام «سوسن» یاد کرده‌اند. آن حضرت بعد از شهادت پدر بزرگوارش در ۲۲ سالگی به امامت رسید و به مدت ۶ سال امامت شیعیان را بر عهده داشت.
دوران امامت: جهاد علمی، اعتقادی و سیاسی، شبکه وکالت، تدارک عصر غیبت، حفظ ارتباط با شیعه
اول: آن حضرت، با همۀ فشارها و تضییقات و موانع حکومت خلفای جائر عباسی، یک سلسله فعالیت‌های سیاسی، اجتماعی و علمی، در راستای حفظ اسلام و تشیع و مبارزه با بدعت و شبهات و انحرافات اعتقادی و کلامی انجام داد. شاگردانی تربیت کرد که هر کدام در گسترش معارف اسلام و رفع شبهات منحرفین، نقش مؤثری داشتند. «شیخ طوسی» شمار شاگردان آن حضرت را افزون بر یکصد نفر ثبت کرده است.
دوم: از جمله فعالیت‌های امام حسن عسکری گسترش حلقۀ ارتباطی با شیعیان از طریق نمایندگان است. در پی تلاش‌های فراوان امامان پیشین (علیهم‌السلام)، در زمان امام عسکری (علیه‌السّلام) تشیع در مناطق و شهرهای مختلف، گسترده شده و شیعیان در گسترۀ وسیعی زندگی می‌کردند. گستردگی و پراکندگی مراکز شیعی، وجود سازمان ارتباطی منظمی را ایجاب می‌کرد، تا پیوند شیعیان را با حوزۀ امامت و نیز ارتباط آنان را با همدیگر برقرار سازد و از این رهگذر، آنان را از نظر دینی و سیاسی، رهبری و سازماندهی کند.
سوم: افزون بر شبکه ارتباطی وکالت، امام از طریق فرستادن پیک، با شیعیان و پیروان خود ارتباط برقرار می‌ساخت و مشکلات آنان را برطرف می‌کرد. امام، گذشته از پیک‌ها، از طریق نامه‌نگاری نیز با شیعیان ارتباط داشت و آنان را در موقعیت‌های حساس راهنمایی می‌کرد.
چهارم: امام عسکری (ع) با وجود همۀ محدودیت‌ها و کنترل‌های دستگاه خلافت، یک زنجیره فعالیت‌های سیاسی مخفیانه را رهبری می‌کرد که با گزینش شیوه‌های پنهان‌کاری، از چشم جاسوسان حکومتی، به دور می‌ماند.
پنجم: یکی دیگر از موضع گیری‌های امام عسکری (ع)، حمایت مالی از شیعیان- به ویژه از یاران خاص و نزدیک آن حضرت- بود. این کار سبب شد آنان زیر فشار مالی، جذب دستگاه حکومت عباسی نشوند.
معرفی آخرین امام و آماده سازی شیعه برای ورود به عصر غیبت
یکی از مسئولیت‌های بزرگ امام عسکری (ع)، معرفی و شناساندن حضرت صاحب الامر، مهدی موعود (عج) به جانشینی خود بود. این امر، زمانی سخت‌تر می‌شد که آن حضرت می‌بایست بنا به دلایلی، فرزند خود را در پردۀ اختفا نگه‌دارد، تا از گزند بدخواهان در امان بماند. با این حال در موارد فراوانی، به معرفی جانشین خود به افراد مورد اطمینان پرداخته است.
از جمله تصریحات و تاکیداتی که امام یازدهم برای معرفی حضرت بقیه الله (عج) به کاربرده‌اند، به نقل از «الارشاد» شیخ مفید و «کمال الدین و تمام النعمه» شیخ صدوق، این موارد است:
۱- «هذا صاحبکم بعدی: این، بعد از من صاحب شما است.»
۲- «ان ابنی هو القائم من بعدی: همانا فرزندم، قائم بعد از من است.»
۳- «هذا امامکم من بعدی و خلیفتی علیکم: این پیشوای شما پس از من و جانشین من بر شما است.»
۴- «ابنی محمد هو الامام الحجة بعدی: فرزندم محمد، همان امام و حجت پس از من است.»
خون در دل اهل زمین و آسمان شد...
بر اساس برخی گزارش‌های تاریخی، دو خلیفه قبل از مُعْتَمَد نیز در صدد قتل امام عسکری(ع) برآمده بودند. در روایتی آمده است مُعْتَزّ عباسی به حاجِب( دربانِ مخصوص) خود دستور داد امام را در مسیر کوفه به قتل برساند ولی با آگاه شدن مردم، موفق نشد. بر اساس گزارش دیگری، مُهتَدی عباسی نیز تصمیم گرفت امام را در زندان به شهادت برساند ولی تصمیم او عملی نشد و دوره حکومت او به سر رسید.
اما سرانجام آن حضرت در روز هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ به دست مُعْتَمَد عباسی، مسموم و به شهادت رسید. بعد از آن بود که شیعیان برای اقامه نماز در خانه آن حضرت جمع شدند و جعفر برادر امام یازدهم، خود را برای پیش افتادن در نماز آماده می‌کرده که ناگاه حاضران دیدند که نوجوانی آمده و دامن جعفر را گرفته و او را از کنار پیکر امام دور کرده و خود بر ایشان نماز خواند و مردم نیز با او به اقامه نماز پرداختند و سپس محل را ترک کرده و ناپدید شد و مردم نفهمیدند که از کدام سو رفت.
امام عسکری(ع) در خانه خود در سامراء، که پیشتر، امام هادی (ع) نیز در آنجا دفن شده بود، مدفون است که امروز این دو بارگاه شریف به «حرم مطهر عسکریین (علیهماالسلام)» شهرت دارد و زیارتگاه عاشقان است.
ای پاره‌ی جگر! بر پاره جگر بیا...
چشم پدر به راه بود ای پسر! بیا
تا جان نرفته از تن او زودتر بیا
از پشت ابرای قمر فاطمی درآی
تا شب به در رود، چو فروغ سحر بیا
هم صاحب الزمانی و هم صاحب عزا
بهر نماز بر تن پاک پدر بیا
افتاد جام آب ز بس دست، لرزه داشت
در پیکرش نمانده توانی دگر، بیا
در احتضار باشد و چشم انتظار توست
بازست این دو پنجره بر ره، ز در بیا
بیاشک، مردم از پی تشییع آمدند
خاکی نمانده، شیعه! چه ریزی به سر؟! بیا
صاحب عزا به ختم حضورش مسلم است
مردم تمام منتظر، ای منتظر بیا
پا ره جگر شده ست و جگر پاره جز تو نیست
ای پاره‌ی جگر! بر پاره جگر بیا
شاعر: علی انسانی
خون دل می‌چکد از چشم ترم مهدی جان!...
زهر افتاده به جان و جگرم مهدی جان
لرزه انداخت ز پا تا به سرم مهدی جان
به لب خشک پدر آب گوارا برسان
که من از سوز عطش شعله ورم مهدی جان
قدح آب همین که به لبم شد نزدیک
غم لب های حسین زد شررم مهدی جان
قبل از آنی که به دل زهر اثر بگذارد
کشته از صحنه دیوار و درم مهدی جان
لحظه ای نیست عزیزم که تداعی نشود
وقعه کرب و بلا در نظرم مهدی جان
زینب و بزم یزید و لب خشکیده و چوب
خون دل می‌چکد از چشم ترم مهدی جان
می درخشد رخ ماه تو، به یاد آوردم
سر نورانی هجده قمرم مهدی جان
شاعر: سعید خرازی
نظر شما