به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ در نشستی که با حضور تعدادی از سینماگران در پایگاه خبری حیات برگزار شده ویژه به بررسی نقش زن در سینما و پاسخ به چرایی این سوال که چرا پس از سالها زن انقلابی و مسلمان در سینمای ما جایگاهی ندارد پرداخته شد. این نشست با حضور شفیع آقامحمدیان، داریوش یاری، فاطمه پوریامین و مهدی عظیمی میرآبادی برگزار شد.

نگاه ما به زن برگرفته از نگاه غرب به زن است

در ابتدا مهدی عظیمی میرآبادی تهیه کننده سینما با اشاره به این موضوع که نقد ما در این رابطه لزوما به مدیران یا هنرمندان در سینمای ایران برنمیگردد؛ گفت:  نگاهی که ما به زن داریم نگاهی برگرفته از تمدن غرب است. زنی که در مقابل مرد است و دوشادوش مرد و پا به پای او در تمام عرصه ها حضور دارد. در حقیقت ما زن را از خلقت خود دور می کنیم و در نتیجه جامعه ای داریم که به صورت غیر اخلاقی دنبال اخلاق و رفتار درست است؛ اصل ماجرا این است که به ارتباط زن و مرد و نقش تک تک آنان پرداخته و اصرار داریم که نتیجه ای درست دریابیم.

وی ادامه داد: زمانی که نگاهی ابزاری به زن می شود؛ می بینیم که حتی غربی ها از زن بعنوان ابزار استفاده می کنند و زمانی که باید در تصمیمات کلان بین المللی حضور داشته باشد اثری از زن نمی بینیم. در واقع در نگاه غربی  زن برای استفاده مادی و شهوانی است ولی زمانی که به خلقت و اسلام برمیگردیم می بینیم که زن بخشی از خلقت است؛ یعنی اگر فرض بگیریم خداوند یک انسان کامل را آفریده است، زن و مرد در کنار یکدیگر یک انسان کامل را تشکیل می دهند.

تهیه کننده سینما گفت: زن نیاز مادی و توان معنوی دارد و مرد توان مادی و نیاز معنوی دارد. تلفیق این 4 گونه یک انسان کامل است. وظیفه مردم تامین اسباب آرامش خانواده و جامعه است. ولی زن فقط وظیفه تامین معنا در خانواده را بر عهده دارد دارد. شغلهایی نیز که برای زن درنظر گرفته می شود باید در هیمن راستا باشد. شغل زن شغل انبیاست و این مسئولیت را از او گرفته و تبدیل به شغلی دسته چندم میکنیم؛ در نتیجه مسئولان، مدیران و فیلمسازان ما نیز همین نگاه را به زن دارند.

وی اظهار کرد: همه ما به نوعی در زیر تسلط امپریالیسم خبری، رسانه ای و تفکر غرب قرار داریم و همان کاری را انجام می دهیم که غرب می خواهد. در حقیقت تفکر ما در نگاه به زن تفکری غربی است اگر ما این تفکر را اصلاح کنیم و این دو وظیفه زن را در خانواده و جامعه تبییین کنیم؛ در نهایت به آن جمله امام خواهیم رسید که مرد از دامن زن به معراج می رود. زن بعنوان فردی که نیاز به حمایت دارد را در فیلمهایمان به صورت رزمنده و برقرار کننده امنیت نشان می دهیم که اشتباه است.  

مظلومترین بخش کشور بخش فرهنگی است

شفیع آقا محمدیان کارگردان سینما در ادامه افزود: شهادت دکتر رئیسی را تسلیت می گویم؛ به قول شهید سلیمانی باید شهید زندگی کنید تا شهید شوید. در ادامه صحبتهای آقای میرآبادی باید بگویم که متاسفانه جایگاه زن در جامعه را از دست داده ایم. جایگاه زن و مرد در پیش خداوند یکی است و گاهی فرهنگ وارداتی بر ما غلبه می کند و چون در این زمینه کم کاری هایی صورت گرفته نشان می دهد این نگاه غالب است. در دنیای سرمایه داری نهایت توجه به زن و زمانی که برای او ارزش قائل هستند؛ نگاهی از پشت ویترین است.

کارگردان سینما ادامه داد: همچنین باید به این موضوع بپردازیم که چرا جشنواره فیلم کوثر در 4 دوره به راه افتاد و الان بعد از سالها دوباره آغاز به کار کرده است. در واقع یکی از دلایل آن این است که نیاز به آن در جامعه کمتر حس می  شد و عوامل نفوذی در آن باعث شد به انحراف کشانده شود. بنده در دهه 70 فیلمی با نام فرار از جهنم ساختم و در آن یک زن محجبه با مردی آمریکایی راجع به حجاب گفتگویی دارند که چنان با بی توجهی روبرو شد که هنوز هم برایم عجیب است.

آقامحمدیان اظهار کرد: مظلومترین بخش کشور بخش فرهنگی است که  این موضوع دلایل خاص خود را دارد. یکی از دلایل آن نفوذ سرمایه داری در سینما است. همزمان با آن تفکرات متفاوتی از دنیای غرب به سینمای ما ورود پیدا کرد. در وضعیت سینما باید تقسیم بندی جدی صورت گیرد. در نمایش خانگی فیلمها با آنچه در تلویزیون نمایش داده می شود خیلی متفاوت است.  نمایش خانگی بیننده ها را به بیراهه می کشاند و نفوذ غرب در آن مشهود است.  این به معنای آن نیست که دنیا تشنه حرف خوب درباره زنان نیست. ما الگوهای بینظیری داریم مانند حضرت زهرا (س)؛ حضرت معصومه (ع) و زنانی که در دفاع مقدس دوشادوش مردان بودند.

وی گفت: با توجه به نگاه خدا به مرد و زن می توان شخصیتهایی را بعنوان الگو معرفی کنیم. همانگونه که اشاره شد زن در دنیای غربی بعنوان ابزاری برای به دست آوردن پول است. وظیفه زن و مرد در خانواده ها تعاریف متفاوتی دارد و این موضوع مکمل یکدیگر است. امیدوارم جشنواره کوثر باعث شود آسیب شناسی جدی رخ دهد و این موقعیت ایجاد شود که مباحث کارشناسی جدی صورت گیرد.

جامعه ایرانی دچار بحران اخلاقی است

داریوش یاری در ادامه اعتقاد دارد اتفاقا فیلمهای خوبی در عرصه سینما درباره نقش و جایگاه واقعی زنان در سالهای گذشته ساخته شده است اما تعداد آنان بسیار کم است. در سینمای ایران زن نقش افرینی کرده است و دیدن اینها نشان می دهد اگر بگذاریم زن وظیفه اصلی خود را انجام دهد چه اتفاقاتی می افتد. نمونه های موفق آن مانند میم مثل مادر؛ باشو غریبه کوچک. من معتقدم نه اینکه فیلمهایی نداشتیم بلکه نظر من این است نگاه کنیم ببینیم آن زمانی که چنین فیلمهایی داشتیم چه اتفاقاتی افتاد و آن فیلمها چگونه توانستند موفق باشند.

وی افزود: جامعه ایرانی دچار بحران اخلاقی است و ابتر شده است و این به معنی آن است که بخشهای مختلف آن نمی توانند با یکدیگر گفتگو کنند. بخش جدی از بدنه جامعه ایرانی نمی تواند با حاکمیت خود هم گفتگو کند. در واقع در جامعه بحرانزده هم به زن و هم به مرد ظلم شده است. زمانی که از نفوذ صحبت می کنیم از دشمنی باهوش صحبت می کنم که می داند دارد چکار میکند. ما بر اصولی ایستاده ایم و عده ای هوشمندانه این اصول را دور می زنند. ما در جامعه بحران زده اخلاقی مردان را هم اخته کرده ایم.

کارگردان سینما ادامه داد: در جامعه زن 4 وظیفه مهم دارد؛ یکی از وظایف اصلی زنان قصه گویی است و هر زمان به آن توجه کرده ایم از دل آن کتاب «دا»؛ «باشو غریبه کوچک» و ... درآمده است؛ در واقع کتابهایی که از زاویه زنان روایت می شود بسیار لذتبخش است. زنانی دوشادوش مردان ایستاده اند و این قشنگ است که شب عملیات در منازل ما روضه میخواندند و این انرژی مثبتی بود که به این واسطه به رزمندگان ما تزریق می شد. در حقیقت زنان ما کارشان را خوب بلد بودند.  

یاری افزود: بعد از قصه گویی در جامعه جوانمردی هرچقدر امنیت بر دوش مردان است روح آرامش بر عهده زنان است. ما در این زمینه اصلن فیلمهایی نمی بینیم و یا آنقدر کم است که باید به آن برسیم و به آن تحلیلی نگاه نکردیم. ما به موضوع آرامش تحلیلی نگاه نکرده ایم. موضوع سوم کثرت و جمعیتی است که باید در جامعه اتفاق بیفتد. ما هنوز با زنانمان صحبت نکرده ایم که بحث کثرت جمعیت چقدر مهم است و در مقابل جبهه مخالف به خوبی عمل می کند.  

وی تشریح کرد: موضوع بعدی کارکرد زنان در شکل گیری علم و علم‌آموزی در جامعه است. ما درسینما و تلویزیون زنی نداریم که کارکرد اجتماعی جانداری برای تبلیغ علم داشته باشیم ما میلیونها زن داریم در این زمینه اما در مقابل هیچ فیلمی نداریم. ما چیزی بدتر از ندیدن نداریم ما در سینما و هنر وارد می شویم تا دیده شویم و زنان نیز تمایل دارند که دیده شوند.

نیازمند انقلاب در زمینه محتوا و قانون‌گذاری در سینما هستیم

مریم پوریامین دبیر فرهنگی جشنواره فیلم کوثر گفت: با همه مشکلات در حوزه قانونگذاری، تولید و برآورد نیاز مخاطب همچنان سوال اصلی مخاطب خود را که بیانگر زن تراز انقلاب اسلامی و خانواده است را احیا نکردیم؛ و مخاطب همچنان مطالبه گر این است که  چرا در رسانه تاثیرگزاری مانند سینما نتوانسته ایم به این مهم بپردازیم. البته همچنان که در این نشست بیان شد؛ بخش عمده ای از کار بر عهده حاکمیت است؛ یک سینماگر با امکانات محدود نمی تواند به  ناهنجاری ها پاسخ داده و ارزش آفرینی کند.  

وی ادامه داد: سرمایه وهنر دو بال سینما است.  ما فیلمسازانی داریم که پس از انقلاب اسلامی هنر فیلمسازی را به خوبی فرا گرفته، صاحب ارزشهای دینی است و نیازمند حمایت هستند. ما هنوز نمی توانیم بگوییم که کتابچه سبز سینمای ما مدافع ارزشهای دینی، حجاب، زن تراز انقلاب اسلامی و مردان مقاوم و جبهه انقلاب اسلامی است.

پوریامین گفت: بازنگری در قوانین باعث ارزش آفرینی و رشد خواهد شد. سینمای امروز ما باید با سینمای فردا متفاوت باشد؛ ما نیازمند انقلاب در زمینه محتوا و قانونگذاری در سینما هستیم تا در فرهنگ کشور شاهد توسعه باشیم. جشنواره فیلم کوثر مطالبه گر زن و ارزشها است. زنی که در کنار مردان است.