به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ علومی در سال ۱۳۴۰ در شهر بم به دنیا آمد. کار مطبوعاتی را از اوایل دهه هفتاد در مجله ادبستان به عنوان مسئول بررسی مقاله‌ها آغاز کرد و در همان زمان مشغول گردآوری مطالب مربوط به فرهنگ مردم شد.
وی شاگرد استاد انجوی شیرازی است. علومی قصه‌ها و آداب و رسوم و فرهنگ مردم را در «ادبستان»، فصلنامه کرمان و ماهنامه سوره به چاپ می‌رساند. گذشته از آن چند مقاله در معرفی شاهنامه و یا نقد کتاب‌های داستانی نظیر «جزیره سرگردانی» و «طبل آتش» و «ساربان سرگردان» در مطبوعات منتشر کرد.
محمدعلی علومی رمان‌های معروف سوگ مغان، آذرستان، ظلمات، اندوهگرد، پریباد، داستان‌های غریب مردمان عادی، هزار و یک شب نو، خانه کوچک و عطای پهلوان را در پرونده کاری خود دارد. علومی فارغ‌التحصیل رشته علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران است.
وی به‌طور خودآموز، اصول داستان‌نویسی را از کتاب‌های آموزشی معدود آن دوران فرا گرفت و در واقع اولین آموزگارانش مردم عادی کوچه و بازار، روستایی‌ها و عشایر بودند. در سال ۷۰، با گردآوری قسمتی از فرهنگ مردم استان کرمان در ماهنامه ادبی-فرهنگی ادبستان مشغول به کار شد و در عین حال چندین سال بخش آموزش داستان‌نویسی را در مجله جوانان بر عهده داشت.
در همان سال‌ها شاگرد سید ابوالقاسم انجوی شیرازی (مشهور به پدر فرهنگ مردم) بود و آخرین مصاحبه مطبوعاتی با او مندرج در ادبستان را انجام داد. علومی که با لهجه شیرین بمی صحبت می‌کند مدت‌ها در تهران با دوست و همشهری هنرمندش ایرج بسطامی (خوانندهٔ اهل بم) همخانه بود. داستان کوتاه «بمانی» نیز اثر اوست که در آخرین شمارهٔ ماهنامهٔ «فرجاد» در اواخر دههٔ ۶۰ یا اوائل دههٔ ۷۰ چاپ شد.
رمان «آذرستان» وی در سال ۷۷ کتاب برگزیدهٔ سال از سوی وزارت ارشاد وقت و رمان طنز «شاهنشاه در کوچه دلگشا» برندهٔ سی سال رمان طنز ایران شد؛ همچنین در آن مراسم استادان نجف دریا بندری در ترجمهٔ طنز، پرویز شاپور در کاریکلماتور، مهدی اخوان ثالث در شعر طنز و کیومرث صابری در طنز مطبوعاتی به عنوان برگزیده انتخاب شدند. علومی تاکنون در چندین دوره جشنواره‌های سراسری طنز، در بخش داستان داور بوده؛ او عهده‌دار داوری اولین جشنوارهٔ سراسری داستان بیهقی نیز بوده است. او دبیر جشنوارهٔ سراسری طنز و کاریکاتور بم در سال ۸۴ بود، که بعد از آن تاکنون تعطیل شده‌است.
در زمینهٔ پژوهش‌های مربوط به طنز، علومی تاکنون این آثار را منتشر کرده‌است:
طنز در آمریکا (جلد اول) با داستان‌هایی از طنزنویسان مشهور آمریکا مانند مارک توین، جیمز تربر، ارسکین کالدول به همراه نقد و بررسی آنها
طنز در مثنوی مولانا جلال الدین
انواع طنز در گلستان سعدی
طنز و شیوه‌های داستانی در بوستان
طنز در دورهٔ پهلوی با نقد و بررسی آثار طنزنویسان آن زمان
طنز ایران از مشروطه به بعد (جلد اول)
بررسی انواع طنز در خارستان اثر حکیم قاسمی کرمانی
داستان طنز جدید در ایران
قصه‌ی اساطیر
برخی آثار داستانی علومی اعم از رمان و داستان کوتاه از این قرار است:
ظلمات
داستان‌های غریب، مردمان عادی (مجموعه داستان)
گذر از کوه کبود
سوگ مغان (رمان)
خانه کوچک (رمان)
شاهنشاه در کوچه‌ی دلگشا؛ وقایع‌نگاری (و ایضاً سیاه‌بازی)
آذرستان
پریباد
علومی تا کنون در چندین دوره جشنواره‌های سراسری طنز، در بخش داستان داور بوده و در اولین جشنواره سراسری داستان بیهقی نیز داور بوده است. همچنین دبیر جشنواره سراسری طنز و کاریکاتور بم در سال ۸۴ بود، که بعد از آن تا کنون تعطیل شده است. در زمینه‌ی پژوهش‌های مربوط به طنز، علومی بنا به توصیه استاد عمران صلاحی تا کنون این آثار را منتشر کرده است:
طنز در آمریکا (جلد اول) با داستان‌هایی از طنزنویسان مشهور آمریکا مانند مارک تواین، ویلیام سارویان، جیمز تربر، ارسکین کالدول به همراه نقد و بررسی آنها.
طنز در مثنوی مولانا جلال‌الدین
انواع طنز در گلستان سعدی
طنز وشیوه‌های داستانی در بوستان
طنز در دوره‌ی پهلوی با نقد و بررسی آثار طنزنویسان آن زمان
طنز ایران از مشروطه به بعد (جلد اول)
بررسی انواع طنز در خارستان اثر حکیم قاسمی کرمانی
گفتنی است؛ ساعاتی پیش خبر درگذشت محمدعلی علومی، نویسنده، اسطوره‌شناس، پژوهشگر و طنزپرداز معاصر ایرانی منتشر شد.
عرفان علومی، فرزند محمدعلی علومی درباره زمان مراسم تشییع و خاکسپاری این نویسنده، اسطوره‌شناس، پژوهشگر و طنزپرداز فقید گفت: مراسم تشییع و خاکسپاری، ساعت ۹ صبح فردا (سه‌شنبه، ۱۸ اردیبهشت) در قطعه هنرمندان آرامستان بم برگزار می‌شود.
به گفته او قطعه هنرمندان این آرامستان تازه تأسیس بوده و علومی به عنوان نخستین چهره ادبی در این قطعه به خاک سپرده خواهد شد.
محمدعلی علومی متولد ۱۶ فروردین ۱۳۴۰ در بم بود که روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ در دیار خود درگذشت.
خبرنگار: سما پالوده
نظر شما