به گزارش خبرنگار سیاسی حیات؛ ساخت و پرتاب کپسول‌های زیستی با هدف توسعه زیستی فضا، برای اولین‌بار از ۱۷ سال پیش آغاز شد و اولین کاوشگر ایرانی در آبان سال ۱۳۸۵ به حوزه کاوشگرهای فضایی ورود کرد. دو سال بعد در آذرماه سال ۱۳۸۷ با کاوشگر ۲ این مسیر ادامه پیدا کرد اما دانشمندان هسته‌ای ایران هربار برای پیشرفتی فراتر تلاش کرده و در بهمن ماه سال ۱۳۸۸، پرتاب کاوشگر ۳ را در برنامه کار خود، قرار دادند.

از آنجایی که جهان در حال پیشرفت و رقابت است، جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به وجود تحریمای تحمیلی، در حوزه عملی، صنعتی و نظامی بیکار نماند و ساخت و ارتقا کاوشگرها را در اسفند سال ۱۳۸۹ با نام کاوشگر ۴ ادامه داد و این کاوشگر را در شهریور ۱۳۹۰ به میدان آورد.

پس از آن نیز در سال ۱۳۹۱، کاوشگر ۶؛ در بهمن ۱۳۹۱، کاوشگر پیشگام و در آذرماه ۱۳۹۲ کاوشگر پژوهش به میدان رقابت، برای پرتاب به فضا آماده شد. اما این تلاش‌ها پس از چند سال به دلایلی متوقف شد که در نهایت به همت دولت سیزدهم، دوباره کار ساخت کپسول‌های زیستی از سر گرفته شد.

با توجه به اینکه امروزه ۲۱ کشور در دنیا در حوزه فضایی فعالیت دارد، ایران جزو ده کشور برتر دنیا و جزو ۷ کشور در حوزه زیست فضا است. کپسول زیستی کاووس و پرتاب‌گر بومی این کپسول به نام سلمان به همت دولت سیزدهم طی دو سال ساخته شد که نشان دهنده رویکرد جدی این دولت در خصوص پیشرفت در حوزه علوم و اکتشافات فضایی است.  

پرتابگر بومی سلمان توسط سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع، برای اولین بار در کشور ساخته شده که می‌تواند قابلیت پرتاب کپسول‌های زیستی با وزن نیم تن را تحمل کند و از دیگر ویژگی‌های این پرتابگر در خصوص پیشران، ایرودینامیکی و کنترل است که تماما بومی است.

با توجه به اینکه طی چند سال گذشته بالاترین حجم ماهواره‌های ایرانی که به فضا پرتاب شده بود، وزنی بین ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در صنعت فضایی ایران را داشته، این‌بار کپسول زیستی کاووس به سفارش سازمان فضایی ایران توسط پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، با وزنی معادل ۵۰۰ کیلوگرم در راستای تحقق نقشه‌ راه طرح، اعزام انسان به فضا ساخته و پرتاب شد.

از آنجایی که این کپسول‌ها با سرعت بالایی در فضا حرکت می‌کنند، باید از ساختاری قوی برخوردار باشند تا برابر بارهای دینامیکی، دچار گسیختگی نشود. لذا باید از موادی استفاده کنیم که مقاومت لازم را داشته و از بدنه فلزی برخوردار نباشد. از این رو بهترین نوع بدنه برای این کپسول‌ها مواد فداشونده هستند که این مواد، با سوختن‌شان مانع رسیدن حرارت به داخل فضا پیما می‌شوند.

چرا ساخت کپسول‌های زیستی برای همه کشورها مهم است؟ کپسول‌های زیستی، ابزاری برای فرستادن موجود زنده به فضا هستند که در ابتدا با فرستادن حیوانات و سایر موجودات زنده کا خود را شروع کرد.

موضوعاتی زیست فضا و کپسول‌های زیستی، یک اولویت فضایی برای همه کشورها است و کشور ما نیز در این زمینه رشد به‌سزایی داشته است. پرتاب کپسول‌های زیست محیطی در زمینه‌های گوناگون مانند زیست فضایی، فیزیولوژی، هوافضا و مهندسی پزشکی به متخصصان این فرصت را می‌دهد تا تحقیقاتشان را در این زمینه ارتقا دهند.