به گزارش خبرنگار فرهنگی حیات؛ در ایام البیض ماه رجب مراسم اعتکاف برگزار می‌شود. مراسمی که افراد برای تقرب جستن به سوی خداوند در روزهای سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه در مسجد اقامت می کنند و به عبادت و راز و نیاز می پردازند.
اعتکاف در شرع، به معنای التزام به توقف و درنگ در مسجد به قصد قربت است. در یک تعریف جامع، اعتکاف عبارتست از: «اقامت کردن برای حداقل سه روز در مسجد به قصد عبادت با مراعات و شرایط لازم.»
با توجه به در پیش بودن ایام البیض ماه رجب، حجت الاسلام حسین عباسی، کارشناس مذهبی و عضو هیات علمی حرم امام رضا (ع) درباره فضیلت های شرکت در مراسم اعتکاف می‌گوید: اعتکاف فرصتی‌ست که گناهان و آلودگی های خودمان را شست و شو دهیم، با نفس‌مان مبارزه و دلمان را نورانی و پاک کنیم.
وی افزود: اعتکاف به عنوان برجسته ترین مظهر بندگی در پیشگاه خدای متعال شمرده شده است، این سنت یک سنت دیرینه و قدیمی است که در قبل از اسلام نیز این حالات برای ارتباط با خدا انجام می‌شد، خدای سبحان در قرآن 9 مرتبه پیرامون اعتکاف سخن گفته است.
حجت الاسلام عباسی با اشاره به آیه «وَ عَهِدْنا إِلى إِبْراهيمَ وَ إِسْماعيلَ أَنْ طَهِّرا بَيْتِيَ لِلطَّائِفينَ وَ الْعاكِفينَ وَ الرُّكَّعِ السُّجُودِ؛ و از ابراهيم و اسماعيل پيمان گرفتيم كه خانه‌ی مرا براى طواف‌كنندگان و مجاوران و ركوع‌كنندگان سجده‌گزار (نمازگزاران) پاكيزه سازيد.» (آیه 125 سوره بقره)گفت: با توجه به این آیه دو پیغمبر مامور می‌شوند برای کسانی که در اعتکاف شرکت داشتند، خدمت کنند.
کارشناس مذهبی با اشاره به اینکه از گذشته در برخی ادیان اعتکاف وجود داشته ادامه داد: حضرت سلیمان نیز اعتکاف می‌کردند که در روایت نیز ذکرشده؛ روش حضرت سلیمان این بود که در مسجد مقدس به مدت یک تا دو سال، یک ماه تا دو ماه و گاهی کمتر یا بیشتر می‌ماند و مشغول عبادت می‌شد.
وی افزود: همچنین حضرت موسی (ع) چهل شب در کوه طور با خدای خود مانوس بود و عبادت می‌کرد و اعتکاف انجام می‌داد، در آیه 142 سوره اعراف خداوند می‌فرماید: « وَوَاعَدْنَا مُوسَىٰ ثَلَاثِينَ لَيْلَةً وَأَتْمَمْنَاهَا بِعَشْرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً ۚ وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِيهِ هَارُونَ اخْلُفْنِي فِي قَوْمِي وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِيلَ الْمُفْسِدِينَ» معنی: و ما با موسی سی شب وعده قرار دادیم و ده شب دیگر بر آن افزودیم تا آنکه زمان وعده پروردگارش به چهل شب تکمیل شد. و موسی به برادر خود هارون گفت: تو اکنون جانشین من در قوم من باش و راه صلاح پیش گیر و پیرو راه اهل فساد مباش.» این آیه در ارتباط با عبادت حضرت موسی (ع) با خدا و عهدی که با خداوند داشت ذکر شده است.
کارشناس مذهبی گفت: حضرت محمد (ص) در ماه مبارک رمضان اعتکاف می‌کردند و امام صادق (ع) در این باره فرمودند: عادت پیغمبر این بود که ده روز آخر ماه رمضان را معتکف می‌شد و اعتکاف می‌کردند، همسران ایشان و امام حسن (ع) و امام حسین (ع) نیز به همراه پیغمبر معتکف می‌شدند.
حجت الاسلام عباسی با اشاره به اثرات شرکت در اعتکاف افزود: در روایات ذکر شده وقتی انسان معتکف می‌شود اعتکاف او بهتر از ثواب حج و عمره است، انسان معتکف مانند کسی است که عمل حج را انجام داده است. روایات متعددی پیرامون اهمیت اعتکاف ثبت شده که می‌فرمایند انسان وقتی معتکف می‌شود خداوند متعال تمام اعمال او را می‌بخشد و بدن فرد معتکف را بر آتش جهنم حرام می‌کند.
وی افزود: لازم است انسان پیام اعتکاف را هم در نظر داشته باشد، اعتکاف برای تقرب به خدا است و کسی که مقرب به ذات اقدس حق است این را در عملکرد خود نشان می‌دهد.
حجت الاسلام عباسی با بیان روایتی از کمک رسانی امام حسن (ع) در حال اعتکاف به یک شخص نیازمند گفت: در روایت ذکر شده امام حسن (ع) در مسجد الحرام در حال اعتکاف بودند که شخصی نزدیک شان آمد و گفت که بدهکار است و می‌خواهند او را به زندان ببرند. حضرت به او فرمودند: شما زمانی به مسجد آمدید که من پولی برای پرداخت ندارم که بتوانید قرضتان را پرداخت کنید. آن شخص گفت: ای امام اگر شما سفارش من را به ایشان کنید چون از مریدان شما هستند ممکن است به من مهلت دهند، حضرت بلافاصله آماده رفتن از مسجد شدند، افرادی که در حال اعتکاف اطراف‌شان بودند، گفتند: ای رسول خدا شما معتکف هستید و کسی که معتکف است در مسجدالحرام نباید از مسجد بیرون برود. حضرت فرمودند: اعتکاف را فراموش نکردم ولی از پدرم شنیده ام که از رسول خدا (ص) روایت فرمود: هرکسی که برای رفع گرفتاری برادر مسلمانش تلاش کند مثل این است که 9000 سال به عبادت خدا مشغول شده و در حالی که روزهایش به روزه و شب هایش مشغول نماز و دعا بوده است.
کارشناس مذهبی ادامه داد: از امام رضا (ع) روایت است که: «هر کسی که بتواند گره کار کسی را باز کند از روزه داری و حتی اعتکاف او در مسجدالحرام بالاتر است.» فلسفه اعتکاف تقرب به ذات اقدس حق است. توجه به گرفتاری و مصیبت‌های مردم را نیز شامل می‌شود، اینکه انسان جایی معتکف شود و از حال بستگان و همسایگان خود غافل باشد این اعتکاف نفعی به حال او ندارد.
حجت الاسلام عباسی گفت: اعتکاف خلوت کردن با خداست، یکی از اهداف اعتکاف تفکر کردن در مورد اعمال‌مان است. در این ایام دعاهای مختلفی عنوان شده که از جمله یکی از آن‌ها «اعمال ام داوود» است.
کارشناس مذهبی با اشاره به جایگاه برگزاری مراسم اعتکاف گفت: یکی از نکاتی که در ارتباط با اعتکاف عنوان شده و اصل اعتکاف است این است که انسان باید در مساجد اربعه مثل مسجد‌النبی ،مسجدالحرام ،مسجد سهله و مسجد کوفه معتکف شود. بعضی از مراجع گفته اند که در مساجد جامع شهرها نیز می‌توان معتکف شد، در غیر از این مکان‌هایی که ذکر شد با امید ثواب، انسان معتکف شود اشکالی ندارد و خداوند متعال به انسان ثواب می دهد.
حجت الاسلام عباسی با بیان برکات شرکت در اعتکاف اظهار کرد: شرکت در اعتکاف برکات زیادی برای انسان دارد که کمترین آن ایجاد زمینه مناسب برای تفکر و خرد ورزی است، در محیط خلوتی بنشینیم و فکر کنیم که چرا به دنیا آمده‌ام؟ تا کی باید در این دنیا باشم؟ عاقبت من چگونه است؟ وقتی به این مسائل فکر کنیم از نظر معنوی ارتقا پیدا می کنیم.
وی افزود: دومین اثر آن فراهم شدن زمینه توبه و بازگشت به سوی خداست، شلوغی‌های زندگی نمی‌گذارد که ما در برابر خداوند توبه و طلب مغفرت کنیم، همین که انسان در مکانی با خداوند خلوت می‌کند این زمینه به وجود می‌آید که انسان توبه کند و در پیشگاه خداوند اشک بریزد و عذرخواهی کند. سومین اثر این است که انسان فرصت پیدا می‌کند با خداوند نیایش کند.
کارشناس مذهبی ادامه داد: نکته چهارم این است که وقتی انسان معتکف می‌شود یک فرصت کوتاهی برای او به وجود می‌آید که نقد و خودسازی کند، حداقل محاسبه نفس و خودسازی سه روز طول می‌کشد و انسان را از حاکمیت غریضه‌ها، عادت ها و اشتغالالت معمول زندگی آزاد می‌کند. اعتکاف برای این است که انسان برای رسیدن به ماه پرفیض رمضان آمادگی پیدا کند.
حجت الاسلام عباسی در پایان گفت: اعتکاف و روزه گرفتن یک دوره تمرین و مهارت است که انسان خودش را برای انجام واجبات و مستحبات ماه رمضان آماده کند. حضرت محمد (ص) فرمودند: همه گناهان گذشته کسی که از روی ایمان و برای رسیدن به ثواب الهی معتکف می‌شود توسط خداوند متعال آمرزید خواهد شد.
