به گزارش خبرنگار گروه ورزشی حیات؛ استفاده از کمک داور ویدیویی که بیش از 6 سال است در سراسر دنیا شکل گرفته و رواج پیدا کرده و دو جام جهانی با استفاده از آن برگزار شده، در شرایطی که در فوتبال ایران یک مطالبه عمومی از سوی باشگاه‌ها و طرفداران این رشته ورزشی محسوب می‌شود تا کنون مورد بهره برداری قرار نگرفته است. اگرچه سران فدراسیون فوتبال در این مدت بارها وعده وعید‌هایی در این خصوص داده‌اند اما در عمل چیزی که به اجرایی شدن آن ختم شود یا حتی به آن نزدیک شده باشد وجود ندارد.
این در کنار افت محسوس داوری فوتبال ایران که در سال‌های اخیر اعتراضات بیشتری را به سمت مسئولان فدراسیون نشانه رفته است و البته فشار نهادهای بین‌المللی برای استفاده از این تکنولوژی دو موردی است که باعث شده اقداماتی برای رسیدن به آن صورت بگیرد و حالا شنیده‌ها و اخبار واصله حکایت از پیشرفت محسوس در مسیر راهی است که به ورود، راه‌اندازی و بهره برداری از این سیستم در فوتبال ایران منجر می‌شود ولی موانع مهمی هم پیش روی این موضوع وجود دارد که باعث می‌شود نسبت به آن تردید‌هایی ایجاد شود و باید دید تدبیر فدراسیون نشین‌ها برای آن چه خواهد بود.
مشکلات مالی فدراسیون و باشگاه‌ها
فدراسیون فوتبال ایران یک تشکیلات پر هزینه است و بدهی‌های سنگینی هم که در سال‌های اخیر روی هم انباشته شده و مهم‌ترینش مربوط به پرونده ویلموتس است باعث شده دست فدراسیون نشین‌ها برای هزینه‌های زیرساختی در فوتبال ایران بسته باشد و از همین رو فدراسیون فوتبال ایران تاکید داشته هزنیه ورود و راه‌انداری VAR در لیگ برتر را باشگاه‌ها باید متقبل شوند و فدراسیون فقط نقش اجرایی و نظارتی در پیش برد این پروژه ایفا می‌کند. نصب و راه اندازی هر سری سیستم VAR در یک ورزشگاه در فوتبال ایران حدود 14-15 میلیارد تومان هزینه بردار است و در شرایطی که این رقم کل بودجه برخی از باشگاه‌های لیگ برتری برای یک فصل است که در تامین همان هم عاجز هستند از الان مشخص است توانایی پرداخت آن را ندارند و اینجا چند باشگاه متمول هستند که قادر به پرداخت رقم مورد نظر هستند و شاید چند باشگاه دیگر هم به زحمت بتوانند این هزینه را فراهم کنند ولی حداقل 6-7 باشگاه لیگ برتری به طور مشخص توانایی تقبل این هزینه را ندارند.
فقط 6 ورزشگاه آماده پذیرایی از VAR هستند
همانطور که عنوان شد، نصب و راه اندازی هر سری سیستم VAR در یک ورزشگاه در فوتبال ایران حدود 14-15 میلیارد تومان هزینه بردار است. این مبلغ فقط برای خود تکنولوژی و تجهیزات و متعلقات آن است و زیرساخت‌های لازم برای استفاده از آن که در هر ورزشگاهی باید وجود داشته باشد خودش موضوع جدایی است که ظاهراً فقط شش ورزشگاه در ایران تا امروز زیرساخت‌های مربوط به نصب VAR را دارند.
ورزشگاه آزادی تهران، ورزشگاه نقش جهان اصفهان، ورزشگاه امام رضا (ع) مشهد، ورزشگاه یادگار امام (ره) تبریز، ورزشگاه شهدای فولاد اهواز و ورزشگاه شهید سلیمانی سیرجان که در این میان ورزشگاه امام رضا (ع) مشهد به دلیل نداشتن نماینده در لیگ برتر بعید است برنامه‌ای برای تجهیز و راه‌اندازی چنین سیستمی داشته باشد و اگر هم این کار صورت بگیرد بازدهی و کارایی برای سطح اول فوتبال ایران ندارد.
در این میان سایر ورزشگاه‌های فوتبال ایران از جمله ورزشگاه‌های اکباتان و شهر قدس تهران و انقلاب کرج که دیدارهای تیم‌هایی مثل پیکان و هوادار در آن برگزار می‌شود و ورزشگاه وطنی قائمشهر و ورزشگاه‌های آبادان و مسجد سلیمان و اراک و فولادشهر اصفهان و ورزشگاه‌های رفسنجان، کرمان و انزلی فاقد شرایط لازم برای راه‌اندازی چنین سیستمی هستند و تا امروز هم اقدامی برای تجهیز و بازسازی آنها صورت نگرفته است. در اینجا چه راهکاری باید برای چنین مشکلی اندیشید؟
اصل یکپارچگی مسابقات و قوانین سخت‌گیرانه فدراسیون فوتبال
شاید اولین راهکاری که برای حل این مشکل به نظر می‌رسد این باشد که هر باشگاهی که توانایی هزینه برای نصب VAR را ندارد از آن استفاده نکرده و بدون آن در مسابقات شرکت کند ولی این خلاف روح فوتبال و ورزش و البته قوانین سخت‌گیرانه فیفا است چرا که اصل یکپارچگی مسابقات (برگزاری بازی‌های یک تورنمنت در شرایط یکسان) را زیر سوال می‌برد و از طرفی هر سمت بازی در یک ورزشگاه تیم میهمان است که بابت این موضوع متضرر می‌شود. برای مثال اگر باشگاه نفت مسجد سلیمان موفق نشود VAR را راه اندازی کند باید در این ورزشگاه از تیم سپاهان میزبانی کند و در شرایطی که خود سپاهان برای ورود VAR در ورزشگاه خانگی خود هزینه کرده باید بدون این تکنولوژی در مسجدسلیمان به مصاف نفت برود و ممکن است از این بابت متضرر شود.
در این میان هم خود فدراسیون فوتبال تاکید دارد که تیم‌هایی که VAR را در ورزشگاه خانگی خود راه‌اندازی نکنند اجازه میزبانی در آن ورزشگاه را ندارند و باید از ورزشگاه‌هایی که مجهز به این سیستم هستند استفاده کنند. یعنی 10-11 تیم لیگ برتری با این شرایط از حق میزبانی مسابقات محروم خواهند شد و باید به شهرهای همجوار یا دورتر سفر کنند و هزینه ای هم بابت این جابجایی و اسکان تیم و البته اجاره ورزشگاه بدهند و این خودش در شرایط مشکلات شدید مالی باشگاه‌ها مشکل بزرگ دیگری است که باید دید با آن چکار خواهند کرد.
داوران آموزش ندیده
مشکل بزرگ دیگری که فوتبال ایران در راه اندازی VAR دارد نبود نیروی انسانی آموزش دیده است. طبق گفته مسئولان فدراسیون فوتبال آموزش داوران برای استفاده از این سیستم حدود 6 ماهی زمان می‌برد و در حال حاضر هم داور آموزش دیده برای این تکنولوژی در ایران نداریم و این خودش مشکل دیگری برای راه اندازی تکنولوژی است و اگر همین امروز هم نیروی انسانی لازم برای آموزش به خارج از کشور اعزام شود چند ماهی زمان لازم است که آماده کار شوند و در این مدت امکان استفاده از تکنولوژی مورد بحث وجود ندارد.
از طرفی اگر فدراسیون بخواهد داوران سطح اول خودش را برای آموزش اعزام کند مدتی از حضور آنها در مسابقات فوتبال محروم خواهیم بود. راه حل دیگر راه اندازی شرایط آموزش در داخل ایران است که آنهم به خاطر نبود فضای مناسب آموزش حین استفاده و بهره برداری در مسابقات واقعی فوتبال مشکلات خاص خودش را دارد. بحث ورود نیروی متخصص برای استفاده در فوتبال ایران هم مطرح شده که طی آن پیشنهاد شده تکنیسین های خارجی برای استفاده از VAR به ایران بیایند که آن هم هزینه‌های زیادی به همراه خواهد داشت. باید دید راهکار فدراسیون برای این مشکل چیست.
چرا استفاده از VAR واجب است؟
آیا همه این موانع عنوان شده احتمال این را ایجاد می‌کند که با وجود وعده‌های داده شده و حتی قراردادهایی که منعقد شده است ورود VAR به ایران بازهم منتفی شود؟ خیر. درست است که پیش از این هم 2 بار قرارداد ورود VAR به ایران بسته شده و هر بار بنا به دلایل و مشکلاتی این قرارداد حتی در شرایطی که اجرایی شدنش آغاز شده بود و بخشی از این تکنولوژی وارد کشور شده بود لغو شد ولی فوتبال ایران در نهایت ملزم به ورود و بهره برداری از این تکنولوژی است چرا که دیگر نهادهای بین المللی در این خصوص با فوتبال ایران و سایر کشورهایی که در ورود VAR تعلل می‌کنند مماشات نخواهد کرد و اگر فدراسیون اقدام عاجلی در این خصوص نداشته باشد بازهم شاهد حفظ تیم‌های ایرانی از مسابقات بین المللی مثل لیگ قهرمانان آسیا و محرومیت فوتبال ملی از میزبانی در داخل کشور در بازی‌هایش خواهیم بود. این در کنار مطالبه باشگاه‌های ایرانی برای راه اندازی سیستم مذکور باعث شده فدراسیون نشین‌ها این بار ملزم به انجام وعده‌های انتخاباتی خودشان باشند.
